نقشه یو تی ام ساختمان چیست؟
نقشه یو تی ام ساختمان یک نقشه خاص است که برای تعیین موقعیت دقیق نقاط روی زمین در سیستم مختصات جهانی استفاده میشود. این سیستم با نام کامل Universal Transverse Mercator شناخته میشود و به ما امکان میدهد مختصات دقیق هر نقطه را بهطور یکتا مشخص کنیم. این سیستم بر اساس ایدهٔ جرارد مرکاتور، نقشهنگار معروف، ایجاد شده است. مرکاتور سیستم تصویر استوانهای را معرفی کرد که به نام او شناخته میشود. نقشه یو تی ام ساختمان در حقیقت با دیتا حاصل از نقشه برداری یو تی ام بدست می آید.
برای درک بهتر این سیستم، تصور کنید که یک صفحه مستطیلی به طول خط استوا دور زمین پیچیده شده و یک استوانه، که بر خط استوا مماس است، این صفحه را احاطه کرده است. اگر چراغی فرضی در مرکز زمین قرار دهیم، عوارض سطح زمین به صورت سایه بر روی سطح داخلی استوانه تصویر میشوند. سپس با برش استوانه در امتداد یک نصفالنهار و باز کردن آن، میتوانیم نقشهای دو بعدی از عوارض سطح زمین تهیه کنیم. در این روش، نصفالنهاری که نقشه را به دو نیم تقسیم میکند، نصفالنهار میانی نام دارد و خط تماسی که صفحه را با کره زمین مماس میکند، مدار استاندارد است که در اینجا همان خط استوا میباشد.
کاربرد و ویژگی نقشه یو تی ام ساختمان
نقشه یو تی ام ساختمان یا سیستم نقشهبرداری UTM ابزار ارزشمندی است که امکان تهیه نقشههای دقیق و جزئی از سطح زمین را برای کاربردهایی همچون مهندسی، برنامهریزی شهری و نقشهبرداری فراهم میکند. این سیستم به دلیل دقت بالا و سادگی در استفاده، در سطح جهانی بهطور گسترده به کار گرفته میشود. در این سیستم، کمترین میزان خطا در امتداد خط استوا که بهعنوان مدار مبنا شناخته میشود، رخ میدهد و در این نقطه ضریب مقیاس برابر با یک است. با حرکت به سوی قطبها، خطا و اعوجاج افزایش مییابد و به همین دلیل، کاربرد این سیستم تنها تا مدار ۶۰ درجه محدود میشود.
برای بهبود توزیع خطاها، گاهی قطر استوانه فرضی را کوچکتر در نظر میگیرند و با ایجاد دو مدار استاندارد از طریق برش استوانه توسط زمین، این روش به عنوان مرکاتور متقاطع شناخته میشود. در این حالت، خطاها در دو مدار استاندارد به صفر میرسند و ضریب مقیاس نیز در این نقاط برابر با یک خواهد بود، اما در عوض در امتداد خط استوا مقداری خطا و اعوجاج مشاهده میشود. این روشهای دقیق و تخصصی به مهندسان و نقشهبرداران کمک میکند تا نقشههایی با دقت بالا و کمترین میزان خطا تهیه کنند.
کاربرد سیستم تصویر در نقشه یو تی ام ساختمان
سیستم تصویر UTM یا Universal Transverse Mercator به نوعی از سیستم مرکاتور جانبی محسوب میشود که در آن، برای کاهش خطاهایی که با فاصله گرفتن از نصفالنهار استاندارد در سیستم مرکاتور جانبی رخ میدهد، این سیستم برای هر بخش ۶ درجهای از طولهای جغرافیایی بهصورت متقاطع اجرا میشود. این روش باعث میشود که سطح زمین به ۶۰ زون مختصات مجزا تقسیم شود و به این ترتیب، خطاها و اعوجاجات کاهش یافته و دقت بالایی حاصل شود. سیستم UTM فقط در عرضهای جغرافیایی تا ۸۴ درجه شمالی و ۸۰ درجه جنوبی کاربرد دارد و برای مناطق قطبی از سیستم تصویر Universal Polar Stereographic یا UPS استفاده میشود که مشابه UTM دارای زونبندی خاص خود است.
زونبندی در سیستم UTM-UPS بهگونهای است که شامل ۶۰ زون ۶ درجهای در جهت طولهای جغرافیایی از غرب به شرق میباشد. زون شماره یک از طول جغرافیایی ۱۸۰ درجه آغاز میشود و به همین ترتیب تا طول جغرافیایی صفر تا ۶ درجه را به عنوان زون یک میشناسد و بهتدریج شمارهها به سمت شرق افزایش مییابند. علاوه بر این، زونبندی در راستای عرضهای جغرافیایی نیز انجام شده و با حروف انگلیسی نمایش داده میشود. در سیستم UPS، قطب جنوب شامل زونهای A برای نیمکره غربی و B برای نیمکره شرقی است و زونهای C تا X از عرض ۸۰ درجه جنوبی شروع و در عرض ۸۴ درجه شمالی پایان مییابند. همه زونهای C تا W شامل ۸ درجه از عرضهای جغرافیایی هستند و تنها زون X است که ۱۲ درجه را در بر میگیرد. عرضهای بالای ۸۴ درجه شمالی نیز در سیستم UPS به زونهای Y برای نیمکره غربی و Z برای نیمکره شرقی تقسیم میشوند. به این ترتیب، هر موقعیت مکانی با دو نماد زون مشخص میشود. به عنوان مثال، مختصات ۱۰ درجه شمالی و ۱۶۳ درجه غربی در زون ۳N قرار میگیرد.
نقشه یو تی ام ساختمان برای سند تک برگ
نقشه یو تی ام ساختمان (UTM) یکی از ابزارهای کلیدی است که اداره ثبت برای صدور سند تک برگی از آن استفاده میکند. این نقشه به اداره ثبت امکان میدهد تا موقعیت دقیق گوشههای یک ملک را بهصورت منحصر به فرد بر روی کره زمین ثبت کند و بر اساس آن، سند تک برگی صادر کند. مختصات این نقشه به صورت شناسه جام در گوشه پایین سمت راست سند ثبت میشود و موقعیت ملک در سیستم کاداستری کشور به شکل کروکی در همان قسمت نمایش داده میشود.
این فرآیند باعث میشود که هیچ ملک دیگری نتواند در همان موقعیت یو تی ام و با همان مختصات ثبت شود، و این امر بهطور کامل مشکلاتی نظیر تداخل زمینها و صدور چند سند برای یک قطعه زمین را از بین میبرد. با توجه به اهمیت بالای نقشه یو تی ام و نیاز به دقت زیاد در گواهی مختصات، انتخاب یک کارشناس نقشهبردار ماهر برای تهیه این نقشه ضروری است. کارشناسان مجرب صلاحیت دارند نقشه یو تی ام را با استانداردهای لازم تهیه کنند. همچنین، اداره ثبت تنها نقشههای یو تی ام که با دقت و فرمت استاندارد تهیه شده و توسط کارشناسان رسمی دادگستری یا نقشهبرداران رسمی نظام مهندسی مهر شده باشند، میپذیرد. در نظر داشته باشید که مهر کارشناسان رشتههای عمران و راه و ساختمان مورد قبول اداره ثبت نیست و نقشههای آنها پذیرفته نخواهد شد.
تفاوت نقشه یو تی ام ساختمان با نقشه های دیگر
نقشه یو تی ام ساختمان UTM با سایر نقشهها از نظر سیستم مختصات متفاوت هستند و این تفاوت باعث میشود که شبکهبندی و مختصات بر روی این نقشهها بهصورت دقیقتری نمایش داده شود. برای اینکه یک نقشه را بتوان بهعنوان نقشه شناخته کرد، باید حتماً دارای دو ویژگی اصلی باشد: اول، سیستم مختصات که بهصورت شبکهبندی و اعداد در حاشیه نقشه مشخص میشود و دوم، مقیاس یا اسکیل نقشه. اگر یکی از این دو ویژگی در نقشهای نباشد، تنها میتوان آن را بهعنوان یک کروکی یا طرح اولیه در نظر گرفت و نه یک نقشه کامل.
نقشههای UTM بهخصوص برای املاک، نیازمند دقت بالایی هستند و باید مشخصههایی چون ابعاد، مساحت و زوایا با دقت بالا مشخص باشند. این نقشهها معمولاً برای ارائه به سازمانهای ثبت و شهرداریها تهیه میشوند و باید شامل ویژگیهای زیر باشند: سیستم مختصات باید بر مبنای UTM باشد، ملک باید بر روی نقشه دو هزارم منطقه در صورت امکان جانمایی شده باشد، و ابعاد و مساحتها باید با دقت سانتیمتری مشخص گردند. علاوه بر این، بر اساس نیاز متقاضی، میتوان اطلاعات اضافی مانند عرض معابر اطراف، فاصله تا عوارض خاص، و زوایای اضلاع را نیز در این نقشهها گنجاند. این اطلاعات میتواند به بهبود دقت و کاربردی بودن نقشه کمک کند و باعث میشود نقشه تهیه شده بهطور کامل نیازهای مختلف را برآورده سازد.
نقشه یو تی ام ساختمان را چگونه تهیه کنیم؟
برای تهیه نقشه یو تی ام (UTM)، نیازی به مراجعه به هیچ سازمانی نیست. کافیست با یکی از کارشناسان رسمی نقشهبرداری تماس بگیرید. فرآیند کار شامل دو مرحله اصلی است:
- **مرحله میدانی:** در این مرحله، کارشناس با استفاده از دستگاههای دقیق نقشهبرداری، نقاط کلیدی و گوشههای ملک را برداشت میکند. این مرحله بسته به نیاز ارگانی که نقشه برای آن تهیه میشود، ممکن است شامل برداشت عوارض مهم نیز باشد.
- **مرحله دفتری:** پس از برداشت میدانی، کارتوگرافی و تهیه نقشههای نهایی انجام میشود و این نقشهها پس از مهر و امضا، آماده ارائه خواهند بود.
در مواردی که زمین مساحت کمی دارد و مالک به خوبی بر مرزهای ملک خود آگاه است، مثلاً زمانی که ملک دیوار یا حصار دارد یا به وسیله ملکهای همجوار محصور شده، یا مرزهای طبیعی مانند نهر یا سنگچین قابل مشاهده است، کارشناس نقشهبردار بر اساس اطلاعاتی که مالک ارائه میدهد و با دستگاههای دقیق، نقشهبرداری را انجام میدهد و نقاط کلیدی را ثبت میکند. بنابراین، مهم است که مرزها و گوشههای ملک به وضوح مشخص و تثبیت شده باشند تا نقشهبردار بتواند با استفاده از تجهیزات حرفهای نقشهبرداری، به دقت اطلاعات را ثبت و در سیستم وارد کند. جهت تهیه نقشه یو تی ام توسط کارشناس رسمی دادگستری در امور ثبتی با کارشناسان رسمی دادگستری حد نگار تماس حاصل فرمایید.