نقشه برداری هوایی🗺: این روش نقشه برداری کاربردی به عنوان یکی از روشهای نوین در جمعآوری دادههای مکانی، امروزه به دلیل سرعت و دقت بالایش مورد توجه قرار گرفته است. نقشه برداری هوایی به ویژه با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین که دوربینهایی بر روی آنها نصب شده است، امکان تهیه نقشههای دو بعدی و سه بعدی را فراهم میآورد. نقشه برداری هوایی بخشی از علوم مهندسی است و شامل فرآیندهایی چون جمعآوری، پردازش و مدیریت دادههای مکانی میشود. این روش به ویژه در مناطق وسیع و صعبالعبور مانند معادن که دسترسی به آنها دشوار است، کاربرد دارد.
نقشه برداری هوایی چیست؟
عکس برداری هوایی عمودی، که به آن «نماهای ماهوارهای»، «نقشهبرداریهای هوایی» یا «ارتوفوتوها و ارتوموزائیکها» نیز گفته میشود، به تصاویری اطلاق میشود که به طور مستقیم از طریق هواپیما یا ماهواره ثبت میشوند. این نوع عکسها با عکسهای هوایی مورب که به نام «چشماندازهای چشم پرنده» نیز شناخته میشوند، تفاوت دارند. در حالی که عکسهای مورب به صورت زاویهدار گرفته میشوند، عکسهای عمودی به صورت مستقیم و عمود بر زمین ثبت میگردند. اگرچه تصاویر هوایی عمودی ممکن است از نظر زیبایی به اندازه تصاویر مورب جذاب نباشند، اما به عنوان دادههای کاربردی، نظیر نقشه های هوایی و همچنین برای تولید مدلهای دیجیتال ارتفاع، بسیار مفید و کارآمد هستند.
تصویر برداری هوایی به عنوان یکی از نخستین اشکال سنجش از راه دور شناخته میشود. این روش ریشه در سال 1858 دارد و با نام بالن شناس فرانسوی، گاسپارد-فلکس تورناچون، در تاریخ ثبت شده است. با گذشت زمان و پیشرفتهای تکنولوژیکی، این شیوه از استفاده از بالنها و باد بادک ها به کاربری هواپیماهای بدون سرنشین و پهپاد ها تغییر شکل داده است. امروزه، تصویربرداری هوایی به عنوان یکی از پرکاربردترین و مقرون به صرفهترین روشهای سنجش از راه دور به شمار میرود و در زمینههای مختلف علمی و صنعتی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
هدف نقشه برداری هوایی
علوم مهندسی ژئوماتیک از جمله نقشه برداری هوایی به دنبال دستیابی به سه فاکتور اصلی x، y و z است. سیستمهای نقشهبرداری با استفاده از پهپادها نیز از این قاعده پیروی میکنند و در نهایت به ما محصولاتی ارائه میدهند که امکان دستیابی به این سه مولفه را فراهم میآورد. با این حال، محصولاتی که از این سامانهها به دست میآیند، با دادههای حاصل از روشهای سنتی نقشهبرداری تفاوتهای قابل توجهی دارند. دادههایی که از دستگاههایی مانند توتال استیشن یا GPS استخراج میشوند، معمولاً با تراکم کمتری همراه هستند و این تراکم به توانایی و تجربه اپراتور وابسته است.
به عبارت دیگر، این روشها معمولاً حجم بالایی از دادهها را تولید نمیکنند. در مقابل، پردازش تصاویر گرفته شده توسط پهپادها، نتایج بسیار غنی از نظر تراکم و حجم داده ها ارائه میدهد. برای درک بهتر این تفاوت ها، به بررسی و معرفی محصولات سامانه های نقشه برداری پهپادی می پردازیم. داده های حاصل از پردازش تصاویر این سیستمها شامل موارد زیر است:
– ابر نقاط متراکم
– مدل سهبعدی سطح منطقه (مش یا DSM)
– تصاویر ارتوفتو
– مدل رقومی ارتفاعی زمین (DEM)
این محصولات به ما کمک میکنند تا به شکل دقیقتری از ویژگیهای جغرافیایی و طبیعی مناطق مطلع شویم و تصمیمات بهتری در زمینههای مختلف مانند برنامهریزی شهری، مدیریت منابع طبیعی و پژوهشهای علمی اتخاذ کنیم. با توجه به بکارگیری فناوریهای نوین، دقت و کیفیت نقشهبرداری به طرز چشمگیری افزایش یافته که این امر میتواند تأثیرات مثبتی در پروژههای مهندسی و عمرانی داشته باشد.
عکس برداری در نقشه برداری هوایی
تصویر برداری هوایی معمولاً به دو شیوه فتوگرامتری و لایدار انجام میشود. انتخاب هر یک از این روشها بستگی به نیاز دقت و نوع پروژه دارد؛ چرا که لایدار با استفاده از بازتاب نور لیزر، دقت بالاتری نسبت به سایر روشها ارائه میدهد. فرآیند نقشه برداری هوایی به دو مرحله عمده تقسیم میشود: مرحله اندازهگیری و مرحله محاسبه. در مرحله اول، دادههای مورد نیاز با استفاده از دستگاههایی مانند توتال استیشن و گیرنده مولتی فرکانس به دست میآید، و در مرحله دوم، نتایج به صورت نقشه، مقاطع طولی و عرضی یا مدلهای رقمی زمین ارائه میگردد.
استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین در این فرآیند نه تنها سرعت عملیات را افزایش داده، بلکه به کاهش خطاها نیز کمک کرده است. این روش امکان ارائه تصاویری خواناتر و جامعتر از مناطق را فراهم میآورد. کارشناسان میتوانند با هزینهای مناسب، اطلاعات دقیقی از مکانهای با دسترسی محدود به دست آورند و تصمیمات مؤثری اتخاذ کنند. به همین دلیل، پیشنهاد میشود که برای پروژههای وسیع و چالشبرانگیز از نقشه برداری هوایی بهرهبرداری شود. تا از ویژگیهای منحصربهفرد آن استفاده کرده و پروژهها به بهترین نحو به نتیجه برسند.
نقشه برداری هوایی و کاربرد آن
نقشهبرداری هوایی با استفاده از پهپادها، اطلاعات ارزشمندی از زمین و منطقه مورد نظر در اختیار کارشناسان GIS قرار میدهد. این روش به متخصصان این امکان را میدهد که بررسیهای توپوگرافی را در زمان کوتاهتری انجام دهند. در عین حال، دادههایی با کیفیتی مشابه نقشهبرداریهای سنتی جمعآوری کنند.
این امر به معنای صرفهجویی چشمگیری در زمان ارزشمند شما است. به طور قابل توجهی هزینه های نقشه برداری و بار کاری متخصصان را کاهش میدهد. ما در اینجا هستیم تا با استفاده از پهپادهای پیشرفته، بهترین خدمات نقشه برداری هوایی را برای شما و کشور عزیزمان ارائه دهیم.
نقشه برداری هوایی با پهپاد
نقشهبرداری با پهپاد، که به آن نقشه برداری هوایی یا فتوگرامتری نیز گفته میشود. به معنای بهکارگیری پهپادها یا وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین (UAV) برای جمعآوری دادههای هوایی از طریق حسگرهای رو به پایین است. در این فرایند، با استفاده از دوربینهای RGB یا چند طیفی. تصاویر متعددی از زمین از زوایای مختلف گرفته میشود و هر کدام با مختصات مربوطه برچسبگذاری میشوند.
این نقشهها میتوانند برای استخراج اطلاعات دقیق مانند فواصل و اندازهگیری حجمها مورد استفاده قرار گیرند. بر خلاف روشهای سنتی نظیر هواپیماهای سرنشیندار و تصاویر ماهوارهای، پهپادها میتوانند در ارتفاعات پایینتری پرواز کنند. این امر موجب تولید دادههای با وضوح و دقت بالاتر به صورت سریعتر و ارزانتر میشود. همچنین به شرایط جوی و آب و هوایی وابسته نیست.
عکس هوایی و تصویر ماهواره ای
عکس هوایی و تصاویر ماهوارهای به عنوان دو منبع مهم اطلاعات جغرافیایی، هر یک ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. این ویژگی آنها را مکمل یکدیگر میسازد. فراینده تهیه عکس های هوایی و ماهواره ای طی عملیات نقشه برداری هوایی تهیه می شود. ماهوارهها به دلیل امکان ثبت تصاویر با کیفیت بالا و تفکیکپذیری مناسب، به طور منظم و در زمانهای مشخص از سطح زمین عکاسی میکنند. این قابلیت به آنها اجازه میدهد که اطلاعات وسیعی از مناطق مختلف را در اختیار قرار دهند.
تصاویر هوایی به خاطر دقت بسیار بالای خود در وضوح فضایی، که میتواند به 1 تا 5 سانتیمتر در هر پیکسل برسد. در کاربردهای محلی و خاص بسیار مناسب هستند. این نوع تصاویر معمولاً در پوششهای کوچکتر و در محیطهای مشخص ثبت میشوند، که به همین دلیل نسبت به تصاویر ماهوارهای قابلیتهای منحصربهفردی ارائه میدهند.
این دو نوع داده در پروژههای مختلف کاربردهای متفاوتی دارند. به عنوان مثال، تصاویر ماهوارهای به خاطر قابلیتهای تحلیلی و پوشش وسیعتر خود، برای مطالعات کلان و بررسیهای گستردهتر بسیار مناسب هستند. در مقابل، تصاویر هوایی به دلیل دقت بالا و جزئیات دقیقتری که ارائه میدهند. برای پروژههای کوچکتر و محلی که نیاز به اطلاعات دقیقتری دارند، بسیار کارآمدند. در نهایت، ارتباط مکمل بین دادههای هوایی و ماهوارهای باعث میشود. که این دو منبع اطلاعاتی به ابزارهای قدرتمندی در تحلیلهای جغرافیایی و تصمیمگیریهای اطلاعاتی تبدیل شوند.
مقایسه نقشه برداری هوایی و زمینی
در این بخش به بررسی مزایا و معایب استفاده از سامانههای پهپاد در فرآیند نقشهبرداری نسبت به تکنیکهای قدیمیتر خواهیم پرداخت. استفاده از پهپادها برای نقشهبرداری دارای مزایای قابل توجهی است. یکی از این مزایا، توانایی کار در مناطق دورافتاده و سختگذر است که ممکن است برای روشهای سنتی دشوار باشد. همچنین، به دلیل کاهش نیاز به فعالیتهای زمینی، هزینههای اجرایی به شکل قابل توجهی کاهش مییابد.
از دیگر مزایای این روش میتوان به تولید دادهها و نقشههای با کیفیت و متنوع اشاره کرد. سرعت بالای جمعآوری اطلاعات و تهیه نقشه نیز از ویژگیهای بارز این فناوری محسوب میشود. علاوه بر این، قابلیت استفاده از پهپادها در حوزههای مختلف کاربردی، نشاندهنده انعطافپذیری این سیستمها است.
دلیل دیگر برای انتخاب این روش، سهولت در جابجایی و نقل و انتقال سیستمهای پهپادی است. این امر باعث میشود بتوان آنها را به راحتی از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل کرد. بنابراین، استفاده از پهپادها در نقشهبرداری به عنوان یک راهکار بهینه و موثر در مقایسه با روشهای سنتی است. نقشه برداری توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.