نقشه برداری شمیم

نقشه برداری شمیم🛰🖥: به مجموعه عملیات نقشه برداری ماهواره ای و شبکه ای تحت ایستگاه مرجع زمینی شمیم گفته می شود که منجر به تهیه نقشه یو تی ام یکپارچه در سامانه شمیم می شود. عملیات نقشه برداری زمینی شمیم را توسط گیرنده های مولتی فرکانس انجام می دهیم. جهت اتصال گیرنده روور به سامانه شمیم می بایست یک اکانت کاربری در سامانه شمیم ایجاد کنیم. پس از تهیه اکانت کاربری در سامانه شمیم و اتصال به سامانه شمیم و شمیم پلاس می توانیم عملیات برداشت زمینی در سیستم مختصات یو تی ام منطبق با شبکه یکپارچه مدیریت ملک یا همان شمیم انجام دهیم. هدف از نقشه برداری زمینی توسط جی پی اس مولتی فرکانس یا همان نقشه برداری شمیم، تهیه نقشه یو تی ام املاک و اراضی در یک شبکه یکپارچه مختصاتی جهت ثبت در سیستم کاداستر کشور می باشد جهت صدور سند های تک برگی.

نقشه برداری شمیم 🛰⚖

نقشه برداری شمیم به عملیات نقشه برداری زمینی توسط گیرنده یا جی پی اس مولتی فرکانس متصل به سامانه شمیم گفته می شود. طی عملیات نقشه برداری توسط گیرنده مولتی فرکانس شمیم، حدود اربعه املاک و اراضی در سیستم مختصات یو تی ام ثبت و ضبط می شود. هدف از نقشه برداری شمیم تهیه نقشه یو تی ام یکپارچه املاک و اراضی جهت ثبت در سامانه شمیم و تهیه نقشه کاداستر یکپارچه املاک می باشد. جهت انجام امور نقشه برداری شمیم می بایست در ابتدا یک گیرنده روور یا متحرک متصل به سامانه شمیم را تهیه کنیم.

برند های مختلفی از گیرنده های مولتی فرکانس در بازار موجود است که می بایست گیرنده ای را انتخاب کنیم که سطح کیفی سخت افزار و نرم افزار بالایی داشته باشد و از پشتیبانی خوبی برخوردار باشد. گیرنده مولتی فرکانس را باید از شرکت های تجهیزات نقشه برداری با سابقه تهیه کنید. سطح کیفی گیرنده شمیم در سخت افزار و نرم افزار منتهی به تهیه نقشه یو تی ام دقیق خواهد شد. در صورت خطا در دریافت سیگنال ماهواره ها و اتصال به سامانه مرجع یا ایستگاه کورس شمیم، نقشه های تهیه شده با خطای برداشت مواجه خواهند شد.

بیشتر بخوانید: نقشه شمیم چیست؟

سامانه شمیم چیست؟

سامانه (سیستم) یا شبکه شمیم، یا به تعبیر کامل تر شبکه مدیریت یکپارچه مالکیت، سیستمی است که اطلاعات هندسی، موقعیت دقیق ساختمان ها، اراضی و حدود املاک در سر تا سر را  کشور را ثبت و ضبط می کند. سامانه شمیم توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور راه اندازی شده است و موقعیت کاداستری املاک و اراضی در آن ثبت می شود. مهندسین نقشه برداری یا کارشناسان رسمی امور ثبتی و نقشه برداری می توانند با استفاده از سامانه شمیم، اقدام به تهیه نقشه های کاداستری (ثبتی) با دقت بسیار بالا نمایند.

بر مبنای قانون جامع حد نگار یا کاداستر کشور ایران، واحد های ثبتی می بایست نقشه‌ های تفکیکی ارائه شده توسط متقاضیان کنندگان را پس از تایید سازمان ثبت اسناد و املاک کشور،  به صورت مستند تهیه، صورت جلسه تفکیکی قرار داده و پس از تطبیق عرصه ملک با سند مالکیت و پایان کار ساختمانی و وارد کردن نقشه تفکیکی در سامانه شمیم، اقدام به تفکیک املاک نمایند.

بیشتر بخوانید: سامانه شمیم چیست؟

هدف سامانه شمیم

سامانه شمیم با هدف تفکیک دقیق املاک و اراضی از یکدیگر جهت جلوگیری از اختلافات حقوقی و ثبتی مرتبط با ورود املاک به محدوده املاک مجاور، توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در سال 1395 اقدام به راه اندازی شبکه یا سیستم موقعیت یابی یکپارچه مالکیت ها به اختصار شمیم نامیده می شود نموند. جهت اجرای این پروژه ملی، 144 ایستگاه دائم (شبکه کورس-ایستگاه مرجع) بر روی ساختمان واحد های ثبتی این سازمان در کل کشور نصب گردید. با استفاده از این ایستگاه های ماهواره ای، گیرنده های مولتی فرکانس دیتا مشاهداتی خود را برای سرور مرکزی شمیم سازمان ثبت ارسال می کنند. سرور مرکزی شمیم این اطلاعات هندسی را بر روی سرور اختصاص یافته به سامانه شمیم سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ذخیره و پردازش می نماید.

به دلیلی که نقشه برداری زمینی توسط گیرنده مولتی فرکانس شمیم از کلیه اراضی و املاک کشور با استفاده سامانه شمیم با دقت و صحت بسیاری بالا انجام می شود، این امر همراه با مزایای متعددی برای املاک و اراضی کشور می باشد. با توجه به اینکه تنها مهندسین نقشه برداری و کارشناسان رسمی خاصی، حق استفاده از امکانات سامانه شمیم را داشتند، به منظور اجرایی ساختن پروژه سامانه یکپارچه املاک (شمیم)، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، اقدام به نصب ایستگاههای دائم بر روی ساختمان واحد های ثبتی خود در سرتاسر کشور نمود که این سامانه مورد استفاده کلیه مهندسین جهت امور نقشه برداری و اجرایی قرار بگیرد.

بیشتر بخوانید: گیرنده مولتی فرکانس چیست؟

ایستگاه مرجع سامانه شمیم

ایستگاه های کورس سامانه شمیم به صورت دائمی، دیتا های مشاهداتی خود را درمورد املاک و اراضی اعم از اینکه دارای سند عادی یا رسمی بوده باشد، برای سرور مرکزی سازمان ثبت اسناد و املاک ارسال نموده و سرور مرکزی سازمان پس از پردازش اطلاعات و تصحیح آن ها، این اطلاعات هندسی را به سامانه شمیم سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ارسال می نماید. این ایستگاه های مرجع یا کورس شمیم دارای مختصات یو تی ام خاص و تحت یک شبکه یکپارچه قرار گرفته اند. گیرنده های مولتی فرکانس با اتصال به ایستگاه مرجع و ماهواره های موقعیت یابی پس از ارسال تصحیحات می توانند موقعیت املاک و اراضی را به صورت یکپارچه ثبت و ضبط نمایند.

سامانه شمیم یا شبکه مدیریت یکپارچه مالکیت ها، سامانه ای می باشد که اطلاعات هندسی از جمله موقعیت دقیق اراضی و حدود املاک کشور توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در آن ثبت گردیده، به نحوی که کلیه ارگان ها و نهاد های دولتی و برخی از اشخاص دارای مجوز از جمله کارمندان ثبت اسناد و املاک کشور می توانند با استفاده از این اطلاعات هندسی، اقدام به تهیه نقشه های کاداستری یو تی ام با دقت بسیار بالا نمایند.

مقصود از نقشه برداری شمیم چیست؟

نقشه برداری شمیم یا تهیه نقشه توسط گیرنده مولتی فرکانس متصل به سامانه شمیم، به روشی گفته می شود که توسط یک گیرنده ماهواره ای نقشه برداری، می توانیم مختصات یو تی ام یکپارچه و دقیق از نقاط مختلف سطح کشور تهیه و در قالب نقشه یو تی ام شمیم ارائه کنیم. جهت اینکه بتوانیم توسط یک گیرنده یا جی پی اس مولتی فرکانس، به مختصات یو تی ام دقیق دست پیدا کنیم، نیاز داریم که تصحیحات هندسی و ماهواره ای را از یک سرور مرکزی دریافت کنیم، این تصحیحات هندسی یکپارچه توسط سامانه شمیم ارسال و قابل دریافت توسط گیرنده های شمیم یا کاربران شمیم می باشد.

پروژه ملی شبکه یکپارچه مدیریت املاک یا همان سامانه شمیم در سال 1395 با نصب 144 ایستگاه کورس دائمی در کشور ایران به طراحی و اجرا گردید و توسط سازمان ثبت اسناد و املاک مورد بهره برداری و استفاده قرار گرفت. سامانه شمیم اختصار یافته عبارت” شبکه موقعیت یابی یکپارچه مالکیت” می باشد. سازمان ثبت اسناد و املاک با داشتن بیش از 440 واحد ثبتی (اداره ثبت) و حدود 1200 مهندس نقشه برداری یک بستر مناسب جهت پیاده سازی شبکه دائمی GNSS ماهواره ای در اختیار دارد. سامانه شمیم با اتکا به زیر ساخت ملی ارزشمند توانسته است در سطح کشور به طراحی و پیاده سازی شبکه موقعیت یابی یکپارچه مالکیت ها اقدام نماید. شمیم با بالا بردن دقت اطلاعات مکانی املاک و اراضی زیرساختی پایدار برای توسعه استفاده از تکنولوژی ماهواره ای در سطح کشور ایران را فراهم کرده است.

بیشتر بخوانید: نقشه یو تی ام چیست؟

تشریح نقشه برداری شمیم

به بیان کامل تر می توان گفت که سامانه تعیین و تثبیت موقعیت املاک موسوم به شمیم، شبکه ای می باشد متشکل از ایستگاه های ماهواره ای مرجع دائمی  GNSS با مختصات یو تی ام و یکپارچه ثابت در سطح کشور است. سامانه شمیم در واقع تعیین موقعیت آنی تحت شبکه یکپارچه را انجام می دهد و هدف اصلی شمیم، تعیین دقیق حدود اربعه املاک و اراضی کشور می باشد. بسیاری از متخصصین حوزه مهندسی نقشه برداری یا ژئوماتیک، شمیم را تنها یک جی پی اس یا گیرنده مولتی فرکانس در نظر می گیرند که با استفاده از آن آن می توان مختصات یو تی ام نقاط مختلف را در تهیه کرد. توجه داشته باشید که این برداشت از شمیم کاملا غلط است و سامانه ملی شمیم پروژه ای فراتر از یک گیرنده مولتی فرکانس است.

سامانه شمیم ترکیبی از ایستگاه های دائمی، مهندسین نقشه برداری ادارات ثبت و اسناد و گیرنده های مولتی فرکانس روور (GNSS) در دست مهندسین نقشه برداری، زیر ساخت های سخت افزاری، شبکه و نیروی انسانی، مدیریت کاربران، نظارت و پشتیبانی از شمیم، نرم افزارهای مدیریت کاربران شمیم، نرم افزار های کاربری جهت صدور سند مالکیت و دستورالعمل ها است که پس از نصب ایستگاه های دائمی کورس و انجام محاسبات اولیه و ارائه گیرنده های روور بین نقشه برداران واحدهای ثبتی و آموزش آن ها و تعریف دسترسی ها و نصب نرم افزار های لازم، مهندسین نقشه برداری می توانند در شبکه شمیم اقدام به برداشت و تهیه نقشه یو تی ام حدود املاک و اراضی نمایند.

ویژگی های نقشه برداری با شمیم

اولین و مهمترین ویژگی نقشه برداری توسط سامانه شمیم این است که تنها به استفاده از یک جی پی اس شمیم یا گیرنده مولتی فرکانس متصل به سامانه شمیم، می توانیم مختصات UTM منطق مختلف و حد و مرز املاک و اراضی را در صورتی که دسترسی به اینترنت داشته باشید، بدست آورید. یکی دیگر از مزیت های نقشه برداری با اسنفاده از سامانه شمیم این است که شمیم به صورت خودکار اجازه ورود قطعاتی املاک و اراضی که به درستی برداشت (نقشه برداری) نشده اند را نمی دهد و این موضوع یکی از نقاط قوت استفاده از سامانه شمیم است.

ثبت اطلاعات هندسی دقیق مکانی از املاک و اراضی و تهیه نقشه یو تی ام که منجر به صدور سند تک برگ می شود از جمله اهداف مهم طراحی سامانه شمیم می باشد. اصلاح موقعیت املاک و اراضی در سیستم یکپارچه تحت عنوان شمیم در این سامانه مقدور است. تعیین مختصات یو تی ام نقاط در سیستم مختصات دکارتی و یا سیستم مختصات جغرافیایی از جمله قابلیت های شمیم است. بهره مندی از دیتا های سامانه شمیم برای کاربرد های مختلف نقشه برداری اجرایی همچون ساخت سدها و پل ها، مطالعات در رابطه با زلزله، فرونشست زمین (البته در حالتی که به دقت بالا نیاز نباشد) مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از شمیم جهت تثبت اطلاعات هندسی نه تنها از ورود داده های هندسی غیر دقیق جلوگیری می کند، بلکه خطا های احتمالی موجود را نیز اصلاح می نماید. سامانه شمیم باعث می شود تا موقعیت املاک و اراضی در شبکه کاداستر کشوری با دقت بالایی ثبت شود و از دعاوی املاک و اراضی جلوگیری می شود.

بیشتر بخوانید: نقشه کاداستر چیست؟

معایب نقشه برداری با شمیم

از جمله معایب سامانه شمیم می توان به وابسته بودن آن به اینترنت اشاره کرد. روش کار در بستر سامانه شمیم بدین است که که تصحیحات صرفا در بستر اینترنت برای گیرنده مولتی فرکانس متحرک ارسال می گردد. جهت برداشت دیتا و نقشه برداری شمیم در بخش های که به اینترنت دسترسی نداشته باشیم، عملا نمی توانیم تصحیات ماهواره ای تحت شبکه یکپارچه مدیریت املاک را دریافت کنیم. از جمله ایرادات سامانه شمیم،کم بودن دقت برداشت نقاط یو تی ام برای دقت های میلیمتری است، به بیان ساده تر، عدم اطمینان کامل به دقت مختصات یو تی ام برداشت نقاط توسط سامانه شمیم است. البته توجه داشته باشید این موارد در مناطق چالشی و با پوشش کم اینترنت و عدم اتصال به تعداد بالای ماهواره ها به دلیل پوشش گیاهی و ساختمان های بلند است.

در برخی مواقع خطا ها بدین شکل است که اگر در یک تاریخ مختصات یک منطقه را توسط گیرنده مولتی فرکانس قرائت کنید و چند روز بعد بعد به همان منطقه مراجعه کنید، و مجدد نقشه برداری شمیم را تکرار کنید، احتمال دارد اختلافی در حد چند سانتیمتر بین دو نقشه برداری وجود داشته باشد. علاوه بر موارد اشاره شده، دقت ارتفاعی حاصل از نقشه برداری شمیم، قابل اطمینان نیست و کم است، و توصیه می کنیم برای پروژه های نیازمند دقت میلیمتری و ارتفاعی ارتفاعی به هیچ وجه به تنهایی از این سامانه استفاده نکنید و از ترکیب توتال استیشن و گیرنده در نقشه برداری شمیم استفاده کنید.

نحوه نقشه برداری با شمیم

تهیه نقشه توسط سامانه شمیم یا نقشه برداری شمیم بر اساس پروتکل O-RTK است که مشابه به روش ‌های RTK و PPK است با این تفاوت که در این روش نقشه برداری ملهواره ای، کاربر تعیین کننده  BASE گیرنده مولتی فرکانس نمی باشد. به جای تعیین بیس توسط کاربر یا روش بیس و روور، سازمانی دولتی (سازمان ثبت اسناد و املاک کشور) یا خصوصی مسئول تعیین مکان و نصب گیرنده BASE یا همان ایستگاه کورس است. کاربر با تهیه گیرنده مولتی فرکانس و اتصال به ایستگاه مرجع یا همان شمیم صرفا تصحیحات را از شبکه دریافت می کند.

آنتن های کورس یا گیرنده مرجع شمیم که سازمان ثبت اسناد و املاک در پشت بام ادارات ثبت اسناد تابعه نصب می نماید و با مختصات مرجع کالیبره شده، در نقش BASE تصحیحات شمیم را دریافت و محاسبه می‌کند و به جای ارسال آن از طریق ارتباط رادیویی به گیرنده مولتی فرکانس روور ، دیتا ها را در سرور مرکزی شمیم آپلود می‌کند. گیرنده مولتی فرکانس روور با اتصال به اینترنت و ورود با نام کاربری و رمزعبور در کنترلر گیرنده شمیم، در نقش ROVER به سرور شمیم سازمان ثبت متصل می ‌شود و تصحیحات هندسی شمیم را دریافت کرده و بر روی نتایجی که با مشاهدات ماهواره های مکان یابی دریافت کرده ‌است اعمال می‌کند.

مزایای سامانه نقشه برداری شمیم

از جمله مزایای نقشه برداری توسط سامانه شمیم می توان به افزایش دقت در مشخص کردن حدود اربعه املاک و اراضی نسبت به یکدیگر و جلوگیری از تضییع حقوق مالیکت افراد بر املاک و اراضی اشاره نمود. فراهم کردن اطلاعات هندسی دقیق مرتبط با زمین شناسی و استفاده از این اطلاعات توسط ارگان ها و نهاد های دولتی در مطالعات راجع با حوادث طبیعی از جمله جا به جایی گسل ها، زلزله و سیل و ساخت سدها و سازه های بزرگ. تسریع و افزایش دقت هندسی در تهیه نقشه های یو تی ام کاداستر املاک و اراضی زراعی و روستایی که تداخل مربوط به آن ها در سال های اخیر، بخش اعظمی از پرونده های موجود در سیستم قضایی کشور را تشکیل داده است.

سامانه (شبکه شمیم) یا شبکه مدیریت یکپارچه مالکیت املاک و اراضی جهت تحقق برنامه کاداستر کشور و یکپارچه سازی املاک راه اندازی شده است. در صورتی که در امور نقشه برداری ثبتی و کاداستر املاک فعالیت داشته باشید، مطلع هستید که اختلافات ثبتی در حدود اربعه مشکلاتی را برای مالکین بوجود آورده است. با راه اندازی سامانه و یکپارچه سازی مالکیت ها یا همان سامانه شمیم، حدود املاک و کاداستر بخش زیادی از مشکلات نقشه برداری ثبتی و مالکیتی رفع می شود. سیستم شمیم علاوه ‌بر تعیین دقیق حدود اربعه املاک و اراضی، می‌تواند در بسیاری از حوزه ‌های مهندسی و اجرایی کشور مورد استفاده قرار بگیرد.

بیشتر بخوانید: نقشه برداری ثبتی چیست؟

اجزا سامانه شمیم

• شبکه (ایستگاه) کورس مرجع GNSS
• مرکز ارائه سرویس و پشتیبانی شمیم
• بخش کاربران شمیم (گیرنده روور)

ایستگاه های مرجع در واقع گیرنده های ماهواره ای ثابتی هستند که تحت یک شبکه یکپارچه به ایستگاه های دیگر متصل هستند و وظیفه دریافت سیگنال گیرنده های روور و ارسال تصحیحات هندسی و ماهواره ای تحت شبکه شمیم را به عهده دارند. ایستگاه های مرجع شمیم به صورت کلی طراحی شده به سبک شبکه اسپایدر کمپانی لایکا ژئوسیستم عمل می کنند که یک شبکه GNSS  ماهواره ای می باشد. ایستگاه های مرجع که بخشی از آن شامل آنتن گیرنده GNSS می باشد معمولا روی پشت بام ادارات ثبت اسناد و املاک متصل شده است. قسمت عمده این آنتن ها از برند لایکا ژئوسیستم می باشد.

مرکز ارائه سرویس و پیشتیبانی شمیم شامل تجهیزات سخت افزاری و کامپیوتری سامانه شمیم می باشد. همان طور که اشاره شده سیستم شمیم در واقع مشابه سیستم اسپایدر لایکا، تشکیل شده از مجموعه شبکه سخت افزاری و نرم افزاری می باشد. پشتیبانی شمیم وظیفه بررسی شبکه و صحت کارکرد و ارائه سوریس به کاربران شمیم را به عهده دارد. بخش کاربران نیز در واقع اپراتور های استفاده کننده از سامانه شمیم را تشکیل می دهند. جهت اتصال به سامانه شمیم و نقشه برداری شمیم، می بایست گیرنده مولتی فرکانس در دسترس داشته باشیم.

دقت تعیین موقعیت RTK شمیم

دقت تعیین موقعیت مختصات لحظه ای یا آنی RTK تحت شبکه نقشه برداری شمیم، به فاصله گیرنده مولتی فرکانس روور ( Rover) از نزدیک‌ترین ایستگاه مرجع شمیم بستگی دارد. دقت مختصاتی قابل دریافت با استفاده از شبکه شمیم در شرایط دریافت منظومه ماهواره های GNSS 1cm + 1ppm می باشد. تراکم مناسب ایستگاه ‌های یک شبکه GNSS از موارد مهم جهت دست یابی به دقت برای تعیین موقعیت مکانی در نقشه برداری شمیم می باشد.

فاصله بین ایستگاه ‌های مرجع شبکه کورس(مبنا شمیم) حدود 70 کیلومتر در نظر گرفته شده است. با توجه به دقت مورد نیاز می توان از روش ها یا پروتکل های مختلف دریافت تصحیحات شمیم استفاده نمود. سامانه شمیم در واقع شبکه ‌ای از ایستگاه ‌های کورس دائمی در کشور است که دارای مختصات یو تی ام ثابت بوده و تعیین موقعیت تحت شبکه ماهواره ای را فراهم می‌نماید. علاوه ‌بر تدقیق اطلاعات مکانی املاک و اراضی که از اهداف اصلی سامانه شمیم است، استفاده از شبکه کورس یکپارچه در بخش های متنوعی اعم از نقشه ‌برداری راه، سد، پل و مطالعات زمین شناسی، به کار گرفته می شود.

روش کار نقشه برداری شمیم

روش کار در نقشه برداری توسط سامانه شمیم بدین شکل است که سرور مرکزی سامانه شمیم دیتا ها مشاهداتی ایستگاه ‌ها مرجع از طریق شبکه به سرور ارسال شده و پس از پردازش در سرور مرکزی شمیم، تصحیحات مربوطه جهت تعیین موقعیت آنی دقیق به گیرنده‌های مولتی فرکانس روور متصل به سامانه شمیم جهت نقشه برداری ارسال می‌شود. مسئولیت پشتیبانی از سرور مرکزی و ایستگاه ‌های مرجع شمیم جهت بررسی و برطرف کردن مشکلات سخت‌ افزاری و نرم‌ افزاری پیش‌ آمده اعم از معیوب شدن گیرنده‌ های(آنتن و شبکه) مرجع، قطع شدن ارتباط ایستگاه‌ ها با سرور مرکزی، اختلال در ارسال تصحیحات به کاربران بر عهده بخش ارائه سرویس و پشتیبانی شمیم است.

کاربران سامانه شمیم جهت نقشه برداری

• کارمندان ادارات ثبت اسناد و املاک.
• افراد برون‌ سازمانی ثبت.
• عموم افراد در حیطه نقشه‌ برداری.

صرفا کاربران دسته اول و دوم یعنی کارمندان ادارات ثبت و مهندسین برون سپار اجازه نقشه برداری شمیم یا فعالیت در حوزه کاداستر را دارند و دیتا های ارسال شده (فایل رقومی نقشه برداری شمیم) از طریق حساب کابری این دو گروه در سرور مرکزی شمیم ذخیره شده و امکان اعتبار سنجی برای این افراد وجود دارد. کاربران دسته سوم که کاربران عادی سامانه شمیم هستند صرفا به صورت رایگان می‌توانند از خدمات تعیین موقعیت آنی (نقشه برداری شمیم) در  سامانه شمیم برای امور نقشه‌ برداری بهره مند شوند.

با استفاده از تصحیحات سامانه شمیم و اتصال به ایستگاه مرجع شمیم و انجام عملیات نقشه برداری توسط این سامانه می توانیم نقشه های یو تی ام به صورت یکپارچه از مناطق مختلف با اهداف مختلف تهیه کنیم. از جمله محاسن نقشه برداری توسط شمیم می توان به تهیه نقشه به صورت یکپارچه از یک منطقه وسیع اشاره کرد. به عنوان مثال برای تهیه نقشه یو تی ام از یک منطقه با دوربین توتال استیشن می بایست شبکه بندی ایجاد کرد و این امر زمان بر خواهد بود و خطای شبکه بندی به دنبال خواهد داشت.

دقت نقشه برداری سامانه شمیم

در تعیین موقعیت آنی و نقشه برداری توسط سامانه شمیم این نکته حائز اهمیت می باشد که دقت گیرنده مولتی فرکانس(جی پی اس شمیم) وابسته به فاصله گیرنده شمیم از نزدیک ‌ترین ایستگاه مرجع یا کورس شمیم است. اگر از به روزترین دستگاه‌ های GNSS برای ایستگاه ‌های مرجع و گیرنده ROVER استفاده کنیم، می‌توانیم در حالت RTK تحت شبکه دقتی در حدود 8mm + 0.5ppm را انتظار داشته باشیم.

 در حال حاضر دقت سامانه شمیم برابر با 10mm+1ppm در نظر گرفته شده است، به شکلی که دارای دقت ثابت 10mm و دقت متغیر 1ppm می باشد. دقت ثابت یعنی اینکه در شرایط کاملاً مطلوب (اینترنت مطلوب-دید ماهواره ها)، حداکثر دقت سامانه، 10 میلی‌ متر خواهد بود. اما مفهوم دقت متغیر 1ppm این می باشد که علاوه‌ بر دقت ثابت، به ازای هر 1 کیلومتر (1 میلیون میلی‌متر) فاصله ROVER از نزدیک‌ترین ایستگاه مرجع کورس شمیم، دقت نقشه برداری به اندازه یک میلیمتر کاهش می‌ یابد.

 البته باید در نظر داشته باشید که دقت مطرح شده در بازه یک سیگما (1σ) با قابلیت اطمینان 67 درصد می باشد، در صورتی که دقت دو سیگما (2σ) قابلیت اطمینان 95 درصد را خواهد داشت. بر همین اساس، اگر گیرنده‌ مولتی فرکانس در فاصله 35 کیلومتری از ایستگاه مرجع سامانه شمیم قرار بگیرد، انتظار می‌رود دقت یک سیگما 4.5cm و دقت دو سیگما 9cm را عملیات نقشه برداری داشته باشیم. یکی از شرایط مهم در مطلوب بودن یک شبکه کورس مرجع، کیفیت تراکم ایستگاه ‌های شبکه یکپارچه می باشد. فاصله مناسب برای یک شبکه حدود 70 کیلومتر در نظر گرفته شده است. که در بدترین حالت، کاربر گیرنده مولتی فرکانس نهایتاً در فاصله 35 کیلومتری از یک ایستگاه قرار خواهد داشت. در چنین شبکه‌ مرجعی می‌توان در هر نقطه به دقتی بهتر از 10 سانتی ‌متر دست یافت.

شبکه مدیریت یکپارچه مالکیت

اطلاعات مکانی املاک و اراضی که با نقشه برداری شمیم بدست می آید، امروزه بخش ارزشمند بانک های اطلاعاتی املاک کشور ایران را تشکیل می دهد. زمانی که که اطلاعات مکانی به یک بانک دیتا های توصیفی و هندسی افزوده می شود، ارزش آن بانک چند برابر خواهد شد. جمع آوری اطلاعات مکانی املاک و اراضی توسط شمیم و به روز رسانی و مدیریت این دیتا ها نسبت به دیتا های توصیفی، دشوار تر و پرهزینه تر می باشد و همین امر باعث شده است که جمع آوری داده های مکانی در سازمان ها و ارگان ها دولتی با کندی پیش برود. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به عنوان مجری مدیریت مالکیت املاک، اولین سازمان دولتی است که ذخیره دیتا های مکانی همراه با داده های توصیفی را در دستور کار طبق طرح کاداستر و شمیم را داشته است.

 از حدود 10 سال پیش، قانون گذار جهت صدور سند مالکیت املاک و اراضی، نماینده و مهندس نقشه برداری را موظف به بازدید املاک، جهت صدور سند مالکیت تک برگی می داند. در این نوع نگرش، نماینده مسئول جمع آوری دیتا های توصیفی و مهندس نقشه برداری، موظف به جمع آوری دیتا های مکانی از جمله نقشه یو تی ام است. این امر نشان دهنده پیشرو بودن سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در جمع آوری دیتا های مکانی همراه با اطلاعات توصیفی املاک است.

بیشتر بخوانید: نقشه برداری کاداستر چیست؟

اطلاعات هندسی در نقشه برداری شمیم

مشخصات هندسی و مکانی املاک که در پروسه نقشه برداری شمیم تهیه می شود را می توانیم به دو دسته مشخصات هندسی نسبی و مطلق دسته بندی کنیم. مشخصات هندسی نسبی املاک و اراضی عبارتند از، طول و ابعاد و مساحت املاک و مشخصات هندسی مطلق املاک نیز، موقعیت املاک در یک سیستم مختصات جهانی از جمله یو تی ام و نیز آزیموت )زاویه با شمال واقعی( املاک و اراضی می باشند. محاسبه مشخصات هندسی نسبی املاک با استفاده از تجهیزات معمولی همچون متر نواری یا متر لیزری، قابل انجام است اما محاسبه مشخصات هندسی مطلق املاک، نیازمند استفاده از تجهیزات پیشرفته نقشه برداری از جمله دوربین نقشه برداری و گیرنده مولتی فرکانس متصل به سامانه شمیم و روش های نوین و پیچیده است.

 با بالا رفتن ارزش املاک و اراضی از جمله زمین و مسکن، دعاوی اختلاف ملکی نیز افزایش پیدا می کند. موضوع مطروحه در بیشتر این دعاوی، مشخصات مکانی و هندسی املاک را شامل می شود و دعوی بر سر اطلاعات توصیفی کمتر است. بین مشخصات هندسی نسبی و مطلق نیز، مشخصات مطلق املاک و اراضی سهم بیشتری از دعاوی املاک را شامل می شود. به همین دلیل گرد آوری مشخصات هندسی نسبی و مطلق امالک و اراضی با دقت بالا، از درجه اهمیت ویژه برخوردار می باشد. با مقایسه روش های مختلف نقشه برداری شمیم خواهیم فهمید که یکی از بهترین راه حل ها برای جمع آوری همزمان مشخصات نسبی و مطلق املاک و راضی ، بهره گیری از سیستم های تعیین مختصات جهانی و سامانه های مدیریت املاک از جمله شمیم می باشد.

شبکه های مختصات دائمی GNSS

تعیین مختصات با استفاده از گیرنده های مولتی فرکانس GNSS ،یکی از مطمئن ترین و دقیق ترین روش های تعیین  موقعیت مختصاتی املاک و اراضی  می باشد. دست یابی به نتیجه مطلوب در نقشه برداری شمیم مستلزم رعایت نکاتی مهم در نقشه برداری ماهواره ای می باشد. دست یابی به مختصات دقیق از گیرنده های GNSS مولتی فرکانس به دو روش کد (Code )و فاز (Phase Carrier )انجام می شود. هر کدام از روش های اشاره شده دارای مزایا و معایب مختلف می باشند. در روش نقشه برداری شمیم استفاده از کد، مختصات یو تی ام به سرعت بدیست می آید اما دقتی متغیر بین چند متر تا چند ده متر خواهد داشت.

 این روش تنها جهت استفاده در ناوبری مناسب خواهد بود و برای نقشه برداری دقیق شمیم مناسب نیست. روش دیگر روش استفاده از فاز می باشد. دقت این روش بین چند میلیمتر تا چند سانتیمتر می باشد، این روش با پیچیدگی های بیشتری همراه خواهد بود. یکی از مهمترین شرایط الزامی برای رسیدن به دقت بالا در روش استفاده از فاز، استفاده از روش تفاضلی یا دیفرانسیل هندسی ماهواره ای می باشد. این امر بدان معنی می باشد که جهت حصول به بهترین دقت مختصاتی ، می بایست همواره یک دستگاه گیرنده مولتی فرکانس ،در نقطه ای ثابت، مستقر شده و همزمان با دستگاه دیگر مشاهدات ماهواره ای را برداشت نمایید.

اهمیت و نقش نقشه برداری شمیم

 پس هر کاربر نیاز به داشتن دو دستگاه دارد و همزمان باید هر دو را مدیریت کند. در این روش، نقطه نخست که به نقطه مرجع یا رفرانس شناخته می شود، باید بر روی نقطه ای با مختصات معلوم در سیستم مختصات کشوری مستقر شود تا مختصات های گرفته شده از آن بطور هماهنگ و در سیستم مختصات کشوری باشد. چون فاصله تقریبی دو گیرنده نباید از حدود ده کیلومتر تجاوز کند.

در صورت یافت نشدن نقطه ای در این محدوده، باید ابتدا مختصات را به نقطه ای کمکی انتقال داد و سپس با جابجایی رفرنس به نقطه کمکی و تکرار عملیات، مختصات معلوم را به محدوده پروژه منتقل کرد که این به معنای طولانی شدن کار و افزایش هزینه و همچنین، کاهش دقت است. در صورتی که بخواهیم در یک پروژه ملی مانند آنچه در کاداستر جامع مد نظر می باشد، از گیرنده های GNSS ،استفاده کنیم، با در نظر گرفتن موارد اشاره شده، طراحی یک شبکه یکپارچه از نقاط مشخص و گیرنده های دائمی مستقر بر روی آن راه حلی برای مشکلات می باشد.