تهيه نقشه هوایی املاک و اراضی

نقشه هوایی چیست و چگونه تهیه می شود؟

تهیه نقشه هوایی گام اول در جهت تهیه مدل رقومی یک منطقه جهت پروژه های مختلف است. نقشه‌های هوایی به نقشه‌هایی اطلاق می‌شود که از طریق فرآیندهای پیچیده‌ای، عکس‌های هوایی به نقشه‌های دقیق و کاربردی تبدیل می‌شوند. در ابتدا، برای ایجاد چنین نقشه‌هایی، نیاز است که با استفاده از پهپادها یا هواپیماهای مخصوص، تصاویر هوایی از منطقه مشخصی گرفته شود. این تصاویر سپس با تکنیک‌های پیشرفته فتوگرامتری به نقشه‌هایی در مقیاس‌های متنوع تبدیل می‌گردند. نقشه‌های هوایی ابزارهای بسیار مهمی در علوم و کاربردهای عملی محسوب می‌شوند که برای تحلیل و بررسی دقیق زمین و محیط اطراف به کار می‌روند.

این نقشه‌ها، با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، اطلاعات جامعی از سطح زمین ارائه می‌دهند. کاربردهای این نوع نقشه‌ها بسیار متنوع است و شامل بررسی تغییرات محیط زیستی، تحلیل فرسایش خاک، برنامه‌ریزی شهری و مدیریت منابع طبیعی می‌شود. محققان و دانشمندان می‌توانند با استفاده از نقشه‌های هوایی، تغییرات اقلیمی را مطالعه کرده و تأثیرات آن را بر محیط زیست بررسی کنند. در زمینه کشاورزی نیز این نقشه‌ها به کشاورزان کمک می‌کنند تا با پایش وضعیت مزارع خود، بهره‌وری را افزایش داده و مصرف منابع آب را به صورت بهینه مدیریت کنند.

نقشه هوایی چه کاربرد هایی دارد؟

در حوزه نظامی و امنیتی، تهیه نقشه‌ هوایی به ابزارهای کلیدی برای شناسایی نقاط استراتژیک و طراحی عملیات‌ها تبدیل شده‌اند. با پیشرفت‌های فناوری، دقت و وضوح این نقشه‌ها بهبود یافته و به تحلیل‌های دقیق‌تری امکان‌پذیر شده است. امروزه، به واسطه استفاده از تصاویر ماهواره‌ای با کیفیت بالا و تکنیک‌های نوین پردازش تصویر، نقشه‌های هوایی به ابزاری قدرتمند در دست انسان‌ها تبدیل شده‌اند. این نقشه‌ها نه تنها درک ما از زمین را بهبود می‌بخشند، بلکه در تصمیم‌گیری‌های بهتر و مؤثرتر در حوزه‌های گوناگون یاری‌رسان هستند. به طور کلی، نقشه‌های هوایی نقش مهمی در مدیریت و حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار ایفا می‌کنند.

نقشه‌برداری هوایی، که حاصل تبدیل تصاویر هوایی گرفته‌شده توسط هواپیماها یا پهپادها است، فرآیندی چندمرحله‌ای است. ابتدا، منطقه هدف برای عکسبرداری مشخص می‌شود. سپس هواپیما یا پهپاد با توجه به مسیرهای پروازی تعیین‌شده و در ارتفاع معین، اقدام به پرواز کرده و تصاویر هوایی از منطقه را ثبت می‌کند. پس از این مرحله، با بهره‌گیری از ابزارهای پردازش تصویر و تکنیک‌های فتوگرامتری، این تصاویر به نقشه‌های هوایی با مقیاس‌های مختلف تبدیل می‌شوند. این نقشه‌ها نه تنها کاربردهای علمی و عملی گسترده‌ای دارند، بلکه برای مدیریت محیط زیست و پایداری توسعه نیز بسیار مؤثر هستند.

کاربرد تهیه نقشه هوایی در پروژه های عمرانی

تهیه نقشه هوایی نقش مهمی در پروژه‌های عمرانی و مطالعاتی ایفا می‌کنند. با تهیه نقشه‌های هوایی از مناطق مختلف، در واقع به نقشه‌های رقومی از ویژگی‌هایی مانند ساختمان‌ها، جاده‌ها، رودخانه‌ها و کوه‌ها دست می‌یابیم. به عنوان مثال، در مرحله ابتدایی برای احداث جاده، از نقشه‌های هوایی برای مطالعات منطقه‌ای استفاده می‌شود. همچنین، برای تفسیر و ژئورفرنس کردن عکس‌های هوایی، از این نقشه‌ها بهره می‌گیرند. اگر در پروژه‌هایی مانند راه‌سازی، امور ملکی، شهرسازی یا کاداستر نیاز به نقشه داشته باشید، احتمالاً نام نقشه هوایی به گوشتان خورده است.

این نقشه‌ها در واقع نقشه‌های رقومی‌ای هستند که از تبدیل عکس‌های هوایی به نقشه به‌دست می‌آیند و توسط فرایندهای فتوگرامتری تهیه می‌شوند. تصاویر هوایی مورد نیاز برای این تبدیل‌ها توسط هواپیماهای ویژه، پهپادها و ماهواره‌ها گرفته می‌شوند. این عکس‌ها با روش‌های اسکن یا فناوری لیدار ضبط می‌شوند. یکی از مزایای عکس‌های هوایی، ثبت تصاویر دقیق از مناطق برای کاربردهای مهندسی مختلف است. به عنوان نمونه، از عکس‌های هوایی ثبت‌شده در دهه‌های گذشته برای تفسیر در امور ثبتی و نقشه‌برداری استفاده می‌شود، مانند بررسی مرزهای زمین‌ها در گذشته نسبت به حال، بررسی سابقه کشاورزی و تحلیل انهار و عارضه‌های ثبتی.

تعریف نقشه رقومی در نقشه هوایی

نقشه‌های رقومی از عوارض زمین، نمایش دقیقی از ارتفاعات و پستی و بلندی‌ها ارائه می‌دهند و در امور مهندسی بسیار کاربردی هستند. این نقشه‌ها با استفاده از سیستم‌های مختصات مانند یو تی ام، مختصات دقیق هر نقطه را ارائه می‌دهند که شامل مختصات سه‌بعدی x، y و z است، و به صورت دیجیتال نشان داده می‌شوند. در واقع، فرایند تولید نقشه از تصاویر هوایی انجام می‌شود که به آن‌ها امکان می‌دهد تا در زمان کوتاه‌تری نسبت به نقشه‌برداری‌های زمینی، مناطق وسیعی را پوشش دهند.

برای مثال، تهيه نقشه هوایی از یک منطقه چند صد هکتاری با استفاده از تصاویر هوایی تنها در چند ساعت امکان‌پذیر است، در حالی که همین کار با استفاده از تجهیزات نقشه‌برداری زمینی ممکن است چندین هفته به طول انجامد. این روش به دلیل سرعت و دقت بالا، در بسیاری از پروژه‌ها ترجیح داده می‌شود.

تعریف مقیاس در نقشه هوایی

مقیاس نقشه‌ها نشان‌دهنده نسبت ابعاد و فاصله‌ها بر روی نقشه نسبت به اندازه‌های واقعی روی زمین است. هرچه مقیاس بزرگ‌تر باشد، نقشه دقیق‌تر و با جزئیات بیشتری خواهد بود و اطلاعات دقیق‌تری از ویژگی‌های زمینی ارائه می‌کند. به‌طور مثال، نقشه‌ای با مقیاس ۱:۲۰۰۰ جزئیات بیشتری نسبت به نقشه‌ای با مقیاس ۱:۲۵۰۰۰ دارد و می‌تواند مرزهای دقیق ساختمان‌ها و راه‌ها را نشان دهد. نقشه‌های هوایی براساس مقیاس به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند که در زمینه‌های مهندسی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. نقشه‌های بزرگ‌مقیاس، با مقیاسی برابر یا بزرگ‌تر از ۱:۵۰۰۰، جزئیات فراوانی را ارائه می‌دهند. نقشه‌های متوسط‌مقیاس، با مقیاس بین ۱:۵۰۰۰ تا ۱:۱۰۰۰۰۰، تعادل مناسبی بین جزئیات و پوشش وسیع‌تر ارائه می‌دهند.

در نهایت، نقشه‌های کوچک‌مقیاس با مقیاس ۱:۱۰۰۰۰۰ و بالاتر، برای نمایش مناطق وسیع‌تر با جزئیات کمتر مناسب هستند. این نقشه‌ها در پروژه‌های مهندسی و برنامه‌ریزی شهری بسیار مفید هستند. نقشه‌های هوایی در مقیاس‌های مختلف تهیه و ترسیم می‌شوند. به عنوان مثال، مقیاس ۱:۲۰۰۰ به این معناست که هر سانتی‌متر روی نقشه برابر با ۲۰۰۰ سانتی‌متر در واقعیت است. وقتی ۳ سانتی‌متر روی نقشه باشد، با ضرب در ۲۰۰۰، برابر با ۶۰۰۰ سانتی‌متر واقعی می‌شود. میزان خطای ترسیم ۰.۲ میلی‌متر است و با ضرب این عدد در عدد مقیاس، کمترین طول قابل نمایش بر روی نقشه مشخص می‌شود. در نقشه‌ای با مقیاس ۱:۲۰۰۰، دقت مطلق جانمایی روی نقشه ۴۰ سانتیمتر است و در مقیاس ۱:۵۰۰۰، این عدد به ۱ متر می‌رسد.

کاربرد نقشه هوایی

تهیه نقشه‌ هوایی کاربردهای فراوانی در علوم زمین‌شناسی و مهندسی دارند و می‌توان از آن‌ها در مقیاس‌های مختلف به صورت دوبعدی و سه‌بعدی بهره برد. این نقشه‌ها در زمینه‌های مختلفی از جمله امور ثبتی املاک و اراضی، نقشه‌های کاداستر، آمار، شهرسازی، راهسازی، معادن و زمین‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به ویژه در حوزه نقشه‌برداری ثبتی و کاداستر، نقشه‌های هوایی برای تعیین وضعیت جغرافیایی و حدود اربعه املاک و جانمایی پلاک‌های ثبتی استفاده می‌شوند. نقشه‌ها و عکس‌های هوایی قدیمی از دهه‌های ۴۰، ۵۰ و ۶۰ نقش مهمی در بررسی وضعیت حدود اربعه املاک ایفا می‌کنند و با استفاده از آن‌ها می‌توان فرایند ژئورفرنس را با نقشه‌های قدیمی انجام داد. از دیگر کاربردهای مهم این نقشه‌ها می‌توان به بررسی و ثبت حد و مرز املاک و اراضی مطابق با سوابق ثبتی و تطبیق با نقشه‌های پیشین اشاره کرد.

کاربردهای گسترده عکس‌های هوایی شامل موارد زیر می‌شود:

– مطالعات طرح‌های جامع و تفصیلی شهری

– تعیین مکان تاسیسات شهری

– مدیریت حمل و نقل

– توسعه و نگهداری معابر شهری

– برنامه‌ریزی و مدیریت املاک و اراضی

– مدیریت منابع و مطالبات شهری

– تخصیص کاربری بهینه اراضی

– استفاده در سیستم‌های اطلاعات مکانی (GIS)

– حفظ و نگهداری محیط زیست

این نقشه‌ها به دلیل دقت و جامعیتی که در ارائه اطلاعات دارند، ابزار بسیار مفیدی برای برنامه‌ریزان و مدیران شهری و مهندسان مختلف به شمار می‌روند.

نقشه برداری هوایی جهت تهیه نقشه هوایی

نقشه‌ برداری هوایی جهت تهیه نقشه هوایی یکی از شاخه‌های تخصصی مهندسی نقشه‌برداری در مقطع کارشناسی ارشد است که به فتوگرامتری معروف است. در فرآیند نقشه‌برداری هوایی، از پهپادها یا هواپیماها برای تصویربرداری و ثبت عکس‌های هوایی استفاده می‌شود. این عکس‌ها پس از پردازش و تحلیل به نقشه‌های دقیق تبدیل می‌شوند که در زمینه‌های مختلفی مانند تفسیر عکس‌های هوایی برای امور ثبتی و نقشه‌برداری مورد استفاده قرار می‌گیرند. فتوگرامتری علمی است که با اندازه‌گیری و تفسیر تصاویر، داده‌های لازم برای تهیه نقشه‌های هوایی را فراهم می‌کند.

در این رشته، با استفاده از هواپیماهای مخصوص مانند دورنیر یا پهپادها، عکس‌هایی از مناطق مشخص تهیه و ضبط می‌شود. این تصاویر پس از مراحل کارتوگرافی و پردازش‌های محاسباتی، به نقشه‌های هوایی تبدیل می‌شوند. تهیه این نقشه‌ها با استفاده از تجهیزات و نرم‌افزارهای تخصصی نقشه‌برداری انجام شده و به نقشه‌های هوایی تبدیل می‌شوند. این فرآیند تحت نظارت سازمان‌های نقشه‌برداری و جغرافیایی نیروهای مسلح صورت می‌گیرد و نقشه‌ها بر اساس استانداردها و آیین‌نامه‌های سازمان نقشه‌برداری تهیه می‌شوند.

تهیه نقشه هوایی توسط علوم فتوگرامتری

اولین گام در تهيه نقشه هوایی با استفاده از روش فتوگرامتری، تعیین محدوده مورد نظر برای عکسبرداری و برنامه‌ریزی مسیرهای پرواز هواپیما یا پهپاد است. در این مرحله، با توجه به مقیاس مورد نظر و محدوده‌ی تعیین شده، ارتفاع پرواز و نیاز به پوشش‌های طولی و عرضی عکس‌ها، مسیرهای پرواز طراحی می‌شوند. پس از آن، پرواز و عکسبرداری هوایی بر اساس این طراحی انجام می‌شود و تصاویر به صورت آنالوگ یا دیجیتال ثبت می‌شوند.

در گذشته، زمانی که دوربین‌های هوایی آنالوگ بودند و امکانات محدودی داشتند، تصاویر به صورت فیزیکی چاپ می‌شدند و اندازه آنها ۲۳ در ۲۳ سانتی‌متر بود. اما امروزه با وجود دوربین‌های دیجیتال، نیازی به چاپ تصاویر نیست. عکس‌های هوایی معمولاً دارای پوشش ۶۰ درصد طولی و ۲۰ درصد عرضی هستند. بعد از گرفتن تصاویر، اندکس مدل‌ها نیز تهیه می‌شود که شامل دو عکس مجاور است که فصل مشترک یا زوج عکس نامیده می‌شود.

نقاط کنترل نقشه برداری هوایی

طراحی و اجرای نقاط کنترل زمینی یکی از مراحل مهم در نقشه‌برداری هوایی برای عکسبرداری هوایی است. عکس‌های گرفته شده در ابتدا فاقد مختصات دقیق زمین (UTM) هستند. برای اختصاص این مختصات به عکس‌ها، نیاز به طراحی نقاط کنترل زمینی داریم که در مراحل بعدی مختصات‌گذاری می‌شوند. تعداد و فاصله این نقاط با توجه به دقت مورد نظر در نقشه و مقیاس عکسبرداری تعیین می‌شود. ابزار دقیق برای مختصات‌گذاری، گیرنده‌های چندفرکانسه هستند.

پس از فرآیند تعیین مقیاس عکسبرداری برای تهیه نقشه هوایی، باید وارد مرحله اختصاص مختصات زمینی UTM شویم. چون عکس‌های اولیه فاقد این مختصات هستند. برای این منظور، عکس‌ها باید از طریق نقاط کنترل زمینی ژئورفرنس شوند تا به نقشه تبدیل شوند. در این مرحله، اقدامات زیر انجام می‌شود:

– بررسی و شناسایی منطقه هدف

– ایجاد نقاط ثابت (بنچ مارک)

– انتخاب نقاط کنترل دقیق و هماهنگ

– تعیین جایگاه دقیق نقاط کنترل در نقشه

این فرآیند تضمین می‌کند که عکس‌های هوایی به درستی به نقشه‌های دقیق و با کیفیت تبدیل شوند.

تبدیل عکس دیجیتال و آنالوگ به نقشه هوایی

فرآیند تهيه نقشه هوایی شامل مراحل مختلفی است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها گویا سازی و تثبیت موقعیت عکس‌های هوایی است. در این مرحله، تعدادی از عکس‌های به‌دست‌آمده برای نمایش دقیق‌تر تصاویر و ویژگی‌های زمین استفاده می‌شوند. اطلاعاتی همچون نوع ویژگی‌ها، نام خیابان‌ها و مکان‌ها بر روی این عکس‌ها ثبت می‌گردد. پس از تکمیل فرآیند کارتوگرافی، وارد مرحله محاسبات و مثلث بندی می‌شویم.

هدف از مثلث بندی، ایجاد نقاط مختصاتی زمینی برای هر مدل یا زوج عکس هوایی است که حداقل شش نقطه مختصاتی برای هر مدل تعریف می‌شود. این بخش از مراحل تخصصی کارتوگرافی به شمار می‌آید و نیازمند تجربه و تخصص بالایی در تبدیل عکس به نقشه است. مرحله تبدیل عکس به نقشه شامل ترسیم و تثبیت ویژگی‌ها از روی عکس‌های هوایی اصلاح‌شده و دارای مختصات یو تی ام است. در نهایت، نقشه‌های تولیدشده وارد فاز ویرایش نهایی می‌شوند که در این مرحله، نقشه‌ها از لحاظ هندسی ترسیم می‌شوند و خطاهای موجود در آن‌ها برطرف می‌شود.

کارتوگرافی جهت تهیه نقشه هوایی

عکس‌های هوایی با استفاده از ابزارهای پیشرفته و الگوهای نمایشی، به نقشه‌های هوایی زیبایی و دقت بیشتری می‌بخشند. در فرآیند کارتوگرافی، نقشه‌ها به صورت سیستماتیک شیت‌بندی می‌شوند و راهنماهای جامع به آن‌ها افزوده می‌شود. همچنین، برای اتصال و شیت‌بندی نقشه‌ها، دستورالعمل‌های ویژه‌ای در این مرحله تدوین می‌شود. نمادها، خطوط مختصاتی و نوشته‌های فارسی نیز برای تکمیل نقشه به آن‌ها اضافه می‌گردد. در کنار نقشه‌ها، عکس‌های هوایی نیز وجود دارند که هر یک کاربرد و ویژگی‌های خاص خود را دارند. عکس‌های هوایی از طریق پهپادها یا هواپیماهای ویژه، از ارتفاع معین ثبت می‌شوند و در ابتدا فاقد سیستم مختصات و موقعیت دقیق مکانی هستند.

اما نقشه‌ها، چه از طریق نقشه‌برداری زمینی و چه هوایی، دارای سیستم مختصات تعریف‌شده‌ای مانند یو تی ام هستند. یکی از تفاوت‌های مهم این است که ممکن است عکس‌ها دچار اعوجاج شوند، در حالی که نقشه‌ها به شکل دقیق و هندسی ترسیم می‌شوند. در عکس‌های هوایی، ممکن است پدیده‌هایی مانند پارالاکس و کشیدگی عوارض بلند مثل ساختمان‌ها مشاهده شود. هدف از تهیه عکس‌های هوایی، ثبت تصاویر به صورت عمودی است، اما معمولاً عکس‌ها کمی مایل هستند و هیچ عکس هوایی به طور کامل عمود نیست. عکس‌های هوایی دارای مرکزیت و فاصله کانونی هستند، در حالی که نقشه‌های هوایی، چه با نقشه‌برداری زمینی و چه هوایی با پهپاد، فاقد مرکزیت مشخصی هستند.

تاریخچه اولین نقشه هوایی ایران

در دهه ۳۰ و ۴۰، اولین تصاویر هوایی ایران در سال ۱۳۳۱ توسط شرکت K.L.M از منطقه زاینده‌رود برای اهداف عمرانی تهیه شد. پس از انجام فرآیندهایی مانند عکاسی، مثلث‌بندی، ویرایش و نظارت، نقشه‌های هوایی کامل می‌شوند. از سال ۱۳۳۰ تاکنون این تصاویر هوایی به صورت فایل‌های دیجیتال و چاپی در دسترس هستند و به عنوان نقشه‌های هوایی موردی یا Tif maps شناخته می‌شوند.

این نقشه‌ها با فرمت .tif ارائه شده و از دهه ۷۰ به بعد در نرم‌افزارهای مختلف نقشه‌برداری مانند اتوکد و میکرو استیشن کاربرد دارند. در برخی موارد، استفاده از نقشه‌های هوایی با مقیاس یک دو هزارم ضروری است، به خصوص برای تعیین موقعیت املاک بر روی نقشه‌های ۲۰۰۰ که نیاز به مهر کارشناس رسمی امور ثبتی دارند. نقشه هوایی با مقیاس یک دو هزارم باید شامل مختصات UTM، سال تهیه، و نام یا اندکس نقشه باشد.

تفاوت عکس هوایی با نقشه هوایی

تصاویر هوایی از دهه ۳۰ و ۴۰ شمسی به عنوان اولین عکس‌های هوایی ایران شناخته می‌شوند که در سال ۱۳۳۱ توسط شرکت K.L.M از محدوده زاینده‌رود برای پروژه‌های عمرانی تهیه شدند. پس از عملیات عکاسی، مثلث‌بندی، ویرایش و مراحل دیگری مانند GIS و کارتوگرافی، نقشه‌های هوایی آماده می‌شوند. این تصاویر از سال ۱۳۳۰ تا کنون به صورت دیجیتالی و چاپی در دسترس هستند و به عنوان نقشه‌های هوایی یا Tif maps شناخته می‌شوند. در فرآیند تهیه نقشه‌های هوایی، عکس‌برداری و نقشه‌نگاری دو فرآیند متمایز هستند. نقشه یک تصویر عمودی و مقیاس‌پذیر از سطح زمین است، در حالی که عکس‌برداری هوایی یک تصویر مرکزی است که در آن پرتوها از یک نقطه به نام مرکز تصویر عبور می‌کنند.

 این تفاوت باعث می‌شود که مقیاس در تهيه نقشه هوایی ثابت بماند، اما در عکس‌های هوایی به دلیل اختلاف ارتفاع نقاط، متفاوت باشد. در نقشه‌ها، اطلاعات قراردادی مانند مرزهای سیاسی و تقسیمات کشوری درج می‌شود، اما عکس‌های هوایی چنین اطلاعاتی را شامل نمی‌شوند. در نهایت، تعیین ارتفاع در نقشه‌ها به روش‌های مختلفی نمایش داده می‌شود، در حالی که اندازه‌گیری ارتفاع در عکس‌های هوایی به تجهیزات و تخصص خاصی نیاز دارد.

نقشه برداری هوایی یا مهندسی فتوگرامتری

نقشه‌برداری هوایی یا فتوگرامتری، یکی از شاخه‌های علمی مهندسی ژئوماتیک است که به جمع‌آوری و پردازش داده‌های مکانی مرجع، مانند تصاویر هوایی، می‌پردازد. این فرایند شامل دو بخش اصلی است: جمع‌آوری داده‌ها و ارائه نتایج نهایی نقشه‌برداری. در بخش اول، از ابزارهای نقشه‌برداری زمینی مانند توتال استیشن، تئودولیت و گیرنده‌های چندفرکانسه استفاده می‌شود تا اطلاعات لازم برای بخش دوم جمع‌آوری شود. نتایج می‌توانند به صورت آنالوگ، مثل نقشه‌ها و مقاطع، یا به صورت دیجیتال مانند جداول و مدل‌های رقومی زمین ارائه شوند.

با پیشرفت تکنولوژی پهپادها و تجهیزات نقشه‌برداری هوایی، این حوزه دچار تحولات چشمگیری شده است. نقشه‌برداری هوایی به دو روش انجام می‌شود. نخست، استفاده از تصاویر و پردازش آن‌ها که به فتوگرامتری معروف است و دوم، به کارگیری فناوری لایدار که با بازتاب نور لیزر عمل می‌کند. پهپادها و ربات‌های پرنده می‌توانند هر دو روش را اجرا کنند و بسته به دقت مورد نیاز و نوع پروژه، روش مناسب انتخاب می‌شود.

مراحل نقشه برداری هوایی با پهپاد

برای انجام نقشه‌برداری هوایی با پهپاد، جهت تهيه نقشه هوایی ابتدا باید مطمئن شد که مسیر پرواز بدون مانع است و ارتباط دید بین نقاط مختلف بهینه‌سازی شده است. فضای مناسبی برای فرود و چرخش پهپاد نیز باید در نظر گرفته شود. شرایط جوی و سرعت باد در منطقه نیز باید مورد توجه قرار گیرد. بعد از شناسایی منطقه، طراحی پرواز با در نظر گرفتن شرایط توپوگرافی، وضعیت آب و هوا (مثل جهت باد)، نور و محدودیت‌های مخابراتی انجام می‌شود. همچنین باید مقررات ملی و بین‌المللی رعایت شده و ارتفاع پرواز بر اساس دقت مسطحاتی و ارتفاعی مورد نیاز تعیین شود. پوشش طولی باید حداقل ۷۰ درصد و پوشش عرضی ۴۰ درصد باشد تا شبکه هندسی مستحکمی ایجاد شود و از انحراف مدل جلوگیری شود.

مرحله بعدی طراحی نقاط کنترل زمینی است که می‌تواند قبل یا بعد از پرواز انجام شود. این نقاط باید به‌گونه‌ای تنظیم شوند که کل منطقه را پوشش دهند و فاصله بین آنها بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ متر باشد. پس از آماده‌سازی پهپاد و انجام بررسی‌های پیش از پرواز، عملیات پرواز با هماهنگی‌های لازم نظامی و انتظامی آغاز می‌شود و شامل مراحل تیک‌آف، پرواز و فرود است. پس از فرود، داده‌ها تخلیه و کنترل‌های پس از پرواز انجام می‌شود. سپس متخصصان ژئوماتیک داده‌ها را تحلیل کرده و اطلاعات مورد نیاز را پردازش و نمایش می‌دهند.

نحوه تهیه نقشه هوایی

تهيه نقشه هوایی به منظور آشنایی و پیدا کردن مسیرها و ویژگی‌های مناطق جغرافیایی بر روی زمین طراحی و ترسیم می‌شوند. این نقشه‌ها به افراد کمک می‌کنند تا به راحتی مکان‌های مختلف را شناسایی کرده، فاصله‌ها را بسنجند و مسیرهای سفر خود را برنامه‌ریزی کنند. مهندسان نقشه‌برداری و شهرسازی از این نقشه‌ها برای تعیین محل مناسب برای ساخت و ساز استفاده می‌کنند. فرآیند تهیه و طراحی نقشه هوایی به کارتوگرافی معروف است و افرادی که این نقشه‌ها را تهیه می‌کنند، کارتوگرافر نامیده می‌شوند. کارتوگرافرها با بهره‌گیری از نمادهای متنوع، نظیر خطوط برای نمایش جاده‌ها و رودخانه‌ها، رنگ‌ها برای جنگل‌ها و اشکال برای بناها، نقشه‌ها را ترسیم می‌کنند.

نقشه‌ها معمولاً شامل فهرستی از علایم و توضیحات مربوط به نمادها و رنگ‌های به کار رفته هستند. این افراد با توجه به نیاز کاربران و هدف استفاده از نقشه، ویژگی‌ها و جزئیات مختلفی را در نظر می‌گیرند. به دلیل اندازه کوچکتر نقشه‌ها نسبت به مناطق واقعی، جزئیات بر روی نقشه‌ها ساده‌تر شده‌اند و مقیاس تفاوت اندازه واقعی و نقشه را مشخص می‌کند. برای تهیه نقشه‌های دقیق، کارتوگرافرها اطلاعات جامع و دقیقی از ویژگی‌های زمین از جمله جاده‌ها، رودخانه‌ها و ساختمان‌ها جمع‌آوری کرده و در نرم‌افزارهای تخصصی ترسیم نقشه به کار می‌برند. دقت در نمایش خصوصیات و نام‌ها روی نقشه از اهمیت بالایی برخوردار است و برای همین، شرحی از نمادها و رنگ‌ها نیز ارائه می‌شود.