نقشه یو تی ام حریم بستر رودخانه در تهران
نقشه یو تی ام حریم بستر رودخانه در دو مدل حریم بستر کمی و کیفی توسط کارشناس رسمی نقشه برداری تهیه و ترسیم می شود. کارشناس رسمی نقشه برداری که عملیات نقشه برداری زمینی در حریم رودخانه را انجام می دهد جهت تهیه نقشه یو تی ام حریم بستر، می بایست به نرم افزارهای تخصصی هیدرولوژی آشنایی کامل داشته باشد. تغییرات طبیعی در مسیرهای آبی مانند نهرها، رودخانهها و مسیلها میتواند تأثیرات زیادی بر وضعیت املاک مجاور بگذارد. این تغییرات ممکن است باعث شود که یک ملک به دو بخش در دو سوی رودخانه تقسیم شود.
برای ارزیابی دقیق وضعیت یک ملک نسبت به مسیر آب ( حریم بستر کمی و کیفی) ، لازم است که علاوه بر تعیین وضعیت ثبتی، شرایط فعلی ملک نیز بررسی شود و با گذشته آن مقایسه گردد که شامل تهیه نقشه یو تی ام حریم بستر رودخانه. می شود این امر کمک میکند تا مشخص شود که آیا ملک در حریم یا بستر رودخانه قرار دارد یا خیر. در بسیاری از موارد، شرکتهای آب منطقهای حدود حریم و بستر را تعیین کردهاند، که میتوان با استفاده از این اطلاعات و بررسی وضعیت کنونی رودخانه، به تصمیمگیری دقیقتری درباره ملک پرداخت. این اقدامات کمک میکنند تا در هنگام تفکیک و بررسی اسناد ملکی، مشکلات احتمالی ناشی از تغییرات مسیرهای آبی پیشبینی و مدیریت شوند.
نقشه یو تی ام حریم بستر رودخانه برای آب منطقه ای
اگر ملکی در نزدیکی یک رودخانه، آبراه یا مسیل قرار گرفته باشد، شرکتهای آب منطقهای که مسئولیت نظارت بر حریم و بستر رودخانهها را دارند، ممکن است از مالک بخواهند که موقعیت دقیق زمین خود را نسبت به این آبراهها مشخص کند. برای این منظور، مالکین میتوانند با همکاری کارشناسان رسمی نقشهبرداری، نقشهای را تهیه کرده و در سیستم مختصات یو تی ام به مراجع مربوطه ارائه دهند. این نقشه به منظور بررسی و تعیین دقیق موقعیت زمین در رابطه با عوارض آبی تهیه میشود و مالکین میتوانند از این طریق وضعیت ملک خود را نسبت به این منابع آبی ارزیابی کنند. این اقدام به خصوص زمانی اهمیت مییابد که اطمینان از عدم تخلف در حریم رودخانهها و رعایت مقررات مربوطه ضروری است. این فرآیند میتواند به آرامش خاطر مالکین و جلوگیری از مشکلات احتمالی قانونی کمک کند.
نقشه یو تی ام حریم بستر رودخانه کرج
بستر و حریم رودخانهها به عنوان اموال عمومی، متعلق به تمامی مردم است و هیچ فرد یا سازمانی نمیتواند آنها را به تصرف خود درآورد یا برای منافع شخصی از آنها استفاده کند. متاسفانه، در منطقه حاشیهای رودخانه کرج، از سد امیرکبیر تا سرحدآباد، این تخلفات به وفور مشاهده میشود. با توجه به اینکه نقشهبرداری کاداستر این منطقه به درخواست آب منطقهای البرز توسط گروهی از کارشناسان رسمی انجام شده است، ما بهخوبی میدانیم چه افراد یا سازمانهایی این مناطق را اشغال کردهاند. این افراد به دلیل نفوذ سیاسی، مانع از آزادسازی این مناطق برای استفاده عمومی شدهاند. امیدواریم روزی برسد که خرد جمعی و اراده عمومی بتواند با این نوع تخلفات مقابله کند و حقوق همگانی را به همه بازگرداند.
تهیه نقشه یو تی ام حریم بستر رودخانه ( بستر موردی)
گاهی اوقات، مالکین برای انجام پروژههای عمرانی یا امور ثبتی در نزدیکی رودخانهها و مسیلهای بزرگ، نیاز به ارائه نقشههای حریم و بستر به سازمانهای آب منطقهای دارند. در برخی مواقع، نقشههای حریم و بستر رودخانهها پیشتر توسط سازمان آب منطقهای تهیه شده است. در چنین شرایطی، ارائه نقشه یو تی ام ملک که توسط کارشناس رسمی تایید شده باشد، کافی است. اما در موارد دیگر، علاوه بر تهیه نقشه یو تی ام ملک، لازم است که بخشی از مسیر رودخانه یا مسیل نیز با استانداردهای مد نظر سازمانهای آب منطقهای برداشت شود. سپس حریم و بستر مشخص شده و وضعیت ملک بر اساس آن بررسی میشود. این فرآیند به مالکین کمک میکند تا با اطمینان بیشتری به فعالیتهای عمرانی یا ثبتی خود بپردازند و از مشکلات قانونی جلوگیری کنند.
تعریف بستر مرده در نقشه یو تی ام حریم بستر رودخانه
در ماده ۸ آییننامهای که به آن اشاره شده، درباره بستر مرده چنین توضیح داده شده است: اگر بستر رودخانه، نهر طبیعی یا مسیل به طور طبیعی دچار تغییر شود و بستر باقیمانده که به عنوان بستر مرده شناخته میشود، قابل استفاده در طرحهای آب و برق باشد، با حدود معین از طرف وزارت نیرو به دستگاه متقاضی به شکل اجاره واگذار میشود. شرایط آمادهسازی و سایر جزئیات در سند واگذاری ذکر میگردد.
دو نکته کلیدی در این ماده قانونی وجود دارد: نخست اینکه تغییرات باید به صورت طبیعی باشند تا بستر به عنوان بستر مرده محسوب شود و دوم اینکه بستر مرده همچنان در مالکیت دولت باقی میماند. این بدان معناست که حتی اگر در تصاویر هوایی قدیمی، منطقهای بخشی از بستر رودخانه بوده و بستر جابجا شود، آن منطقه همچنان به عنوان اراضی ملی و بستر متروک در نظر گرفته میشود. این موضوع اهمیت دارد، زیرا در برخی نقاط کشور، مانند شهر قدس، بستر متروک رودخانه به مناطق شهری تبدیل شده است، با اینکه دیگر انتظار جریان آب در آن وجود ندارد.
نقشه یو تی ام حریم کمی و کیفی رودخانه
حریم کمی به بخشی از اراضی اطراف رودخانهها اشاره دارد که فاصلهای بین یک تا بیست متر از بستر رودخانه را شامل میشود. این حریم بر اساس دستورالعمل خاصی که در سال ۱۳۸۹ منتشر شده، تعیین میگردد. حریم کیفی نیز به ناحیهای اطلاق میشود که به طور مستقیم پس از بستر رودخانه قرار دارد و هدف آن حفاظت از کیفیت منابع آب و جلوگیری از آلودگی و تخریب آنهاست. طبق این اصول، صاحبان زمینهای مجاور رودخانهها نباید فعالیتهایی انجام دهند که به کیفیت منابع آبی آسیب برساند. هدف از تعیین این حریمها، حفظ و بهبود کیفیت محیطزیست و منابع طبیعی است.
نقشه یو تی ام تعیین حریم بستر رودخانه
رشد و توسعه شهرها و روستاها گاهی به ساخت و سازهایی منجر میشود که به ناحیههای اطراف رودخانهها تجاوز میکند. این تجاوز به حریم رودخانهها میتواند در زمان وقوع سیل، خسارات جدی و غیرقابل جبرانی به بار آورد، اعم از جانی و مالی. به همین دلیل، سازمان آب به عنوان مسئول حفاظت از حریم رودخانهها، مالکان را ملزم میکند که فاصله مناسب از رودخانهها را رعایت کنند.
با گذشت زمان، مسیر رودخانهها ممکن است تغییر کند یا حتی بهطور کامل خشک شود. برای تعیین دقیق حریم رودخانهها، از عکسهای هوایی قدیمی بهره میگیرند. این عکسها به صورت دیجیتال و ژئورفرنس شده، به نقشههای کنونی اضافه میشوند تا مرزهای حریم رودخانهها بهدرستی مشخص گردد. با این روش، اطمینان حاصل میشود که توسعههای جدید به حریم رودخانهها تجاوز نکنند و از وقوع حوادث ناگوار و آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
مدارک لازمه جهت تعیین حریم بستر رودخانه
مدارک مورد نیاز برای استعلام بستر و حریم رودخانه به شرح زیر است:
- ارائه اسناد مالکیت که به طور رسمی تأیید شدهاند، مانند سند رسمی، قولنامه، مبایعهنامه یا اسناد اجاره الزامی است. (مراجعه به واحد آب سطحی)
- کپی شناسنامه یا کارت ملی نیز باید به واحد آب سطحی ارائه شود.
- در صورتی که وکیل مسئولیت پیگیری پرونده را بر عهده دارد، وکالتنامه تأیید شده و کپی کارت ملی یا شناسنامه وکیل نیز ضروری است. (مراجعه به واحد آب سطحی)
- نقشهای با مقیاس 1:2000 که پلاک ثبتی ملک را به همراه مشخصات UTM و مساحت و پلاک اصلی و فرعی نشان میدهد، باید ضمیمه شود. این نقشه باید در قالب CD و با مهر رسمی اداره ثبت یا کارشناس رسمی دادگستری ارائه شود. (مراجعه به واحد آب سطحی)
- مساحت ذکر شده در نامه استعلام باید با مساحت مندرج در سند مالکیت همخوانی داشته باشد. (مراجعه به واحد آب سطحی)
- عکسهای هوایی استریو از دهههای ۳۰ تا ۵۰ و ۶۰ تا ۹۰ و نقشههای توپوگرافی با مقیاس 1:2000 تا 1:5000 به صورت CD و چاپ شده، مورد نیاز است.
- عکسهای هوایی ژئورفرنس شده باید در فرمت KMZ بر روی CD و به صورت چاپ شده ارائه شوند.
- حضور تمامی مالکین شش دانگ پلاک در زمان تشکیل پرونده الزامی است. در غیر این صورت، ارائه آگهی روزنامه رسمی و تعهدنامه محضری از سوی متقاضی ضروری است. (مراجعه به واحد آب سطحی)
- پس از تکمیل مدارک فوق، برای تشکیل پرونده باید به واحد دبیرخانه مراجعه شود.
- در صورتی که نامه ثبت شده و مدارک مورد نیاز ظرف یک هفته ارائه نشوند، عدم مراجعه به مرجع استعلام کننده اعلام میگردد.
نقشه یو تی ام تعیین میزان حریم بستر رودخانه
حریم و محدوده رودخانهها بر اساس مطالعات و اندازهگیریهایی که طی ۲۵ سال انجام میشود تعیین میگردد. بستر قانونی رودخانه از این مطالعات بهدست میآید، در حالی که بستر فعلی رودخانه، جایی است که آب در حال حاضر در آن جریان دارد. بستر رودخانه به عنوان دارایی عمومی شناخته میشود و در زمره انفال قرار دارد، بنابراین هیچکس حق تملک آن را ندارد. فروش زمینهایی که در بستر رودخانه قرار دارند، به منزله فروش مال غیر محسوب میشود. تعیین این بستر وظیفه وزارت نیرو و شرکتهای آب منطقهای است. اگر میخواهید بدانید که چه مقدار از زمین شما در بستر رودخانه است، باید با سند مالکیت خود به اداره منابع آب شهر خود مراجعه کنید.
نقشه یو تی ام تعیین میزان حریم کمی رودخانه
حریم کمی رودخانه میتواند بین یک تا بیست متر از بستر رودخانه باشد و بستگی به شرایط رودخانه دارد. این حریم ممکن است تحت تملک شما باشد، اما شما مجاز به جلوگیری از عبور و مرور ماشینآلات وزارت نیرو برای لایروبی نیستید. ساخت سازه دائمی و کاشت درخت در این حریم ممنوع است. حریم کیفی رودخانه نیز در فاصله ۱۵۰ متری از بستر رودخانه قرار دارد و تعیین میکند که چه نوع کاربریهایی در نزدیکی رودخانه مجاز هستند. در مواردی که رودخانه برای تأمین آب شرب استفاده میشود، رعایت حریم کیفی با دقت بیشتری انجام میگیرد.
حریم و بستر رودخانه چند متر است؟
هر سال پس از وقوع سیل در استانهای مختلف، مفاهیم بستر و حریم رودخانهها توسط کارشناسان مورد بحث قرار میگیرد. اگر شما در نزدیکی رودخانهای صاحب زمین یا ملکی باشید، حتماً با اصطلاحات حد بستر و حریم رودخانه آشنا شدهاید. در این مطلب، به صورت تخصصی به بررسی این مفاهیم پرداخته و اصطلاحات قانونی و تخصصی مرتبط با آنها را تحلیل میکنیم. این موضوع برای افرادی که با رودخانهها و زمینهای اطراف آنها سروکار دارند، بسیار مهم است و درک صحیح از این مفاهیم میتواند در جلوگیری از مشکلات حقوقی و مالی کمک کند. در ادامه، جزئیات بیشتری از این مفاهیم ارائه میشود تا درکی عمیقتر از آنها به دست آید.
حریم رودخانه چند متر است؟
اگر شما صاحب زمینی در کنار رودخانه هستید، ممکن است از خود بپرسید که حریم این رودخانه چقدر است. این سوال درست است اما به اندازه کافی دقیق نیست. رودخانهها از نظر قانونی تنها مسیر جریان آب نیستند بلکه شامل بخشهای وسیعتری میشوند. تعیین بستر قانونی رودخانهها، که با بستر جاری آنها تفاوت دارد، یکی از مهمترین موضوعات است. بستر قانونی بر اساس مطالعاتی که برای تعیین حدود بستر و حریم رودخانه انجام میشود، مشخص میگردد و معمولاً بر مبنای پهنای سیلابی که در طی ۲۵ سال در شرایط طبیعی ممکن است رخ دهد، تعیین میشود.
اما بستر جاری تنها ناحیهای است که آب در آن جریان دارد. به عنوان نمونه، در رودخانه کرج، عرض بستر جاری ممکن است در برخی نقاط ۴۰ متر باشد، اما بستر قانونی رودخانه میتواند تا یک کیلومتر هم گسترش یابد. بنابراین، درک درست از این موضوع که رودخانهها شامل چه نواحیای میشوند و چه مطالعاتی برای تعیین حریم قانونی آنها لازم است، امری ضروری است. این موضوع به شما کمک میکند تا هنگام برخورد با مسائل مربوط به زمینهای مجاور رودخانهها، تصمیمات بهتری بگیرید و از مشکلات قانونی جلوگیری کنید.
حد بستر رودخانه چیست؟
بستر رودخانهها به عنوان بخشی از انفال، متعلق به عموم مردم است و هیچکس نمیتواند آن را به تملک خود درآورد. خرید و فروش زمینهایی که در بستر رودخانهها واقع شدهاند، به منزله فروش مال غیر تلقی میشود. وزارت نیرو و شرکتهای آب منطقهای مسئول تعیین حد بستر رودخانه هستند. برای آگاهی از اینکه چه مقدار از زمین شما در این محدوده قرار دارد، با سند مالکیت خود به اداره امور منابع آب مراجعه کنید.
پس از بستر رودخانه، نوبت به حریم کمی آن میرسد که بسته به شرایط رودخانه میتواند بین یک تا ۲۰ متر متغیر باشد، اما هرگز از ۲۰ متر فراتر نمیرود. حریم کمی، یک حریم ارتفاقی است که به وزارت نیرو تعلق دارد. اگرچه این حریم میتواند در تصرف شما باشد، اما نباید مانع عبور و مرور تجهیزات وزارت نیرو برای لایروبی رودخانه شوید. ایجاد ساختارهای دائمی یا کاشت درخت در این محدوده مجاز نیست.
حریم کیفی رودخانه چیست؟
علاوه بر حریم فیزیکی رودخانه، حریمی دیگر به نام حریم کیفی در فاصله ۱۵۰ متری از بستر آن تعریف شده است. این حریم به نوع کاربریهایی که در نزدیکی رودخانه مجاز هستند، نظم میبخشد. خصوصاً در مواردی که از آب رودخانه برای تأمین آب شرب استفاده میشود، توجه و دقت بیشتری در رعایت این حریم کیفی ضروری است. هدف از این محدودیتها، حفاظت از کیفیت آب و جلوگیری از آلودگیهای احتمالی است که میتواند بر سلامت عمومی تأثیرگذار باشد. رعایت این حریمها به مدیریت بهتر منابع آب و حفظ محیط زیست کمک میکند.
تعریف حقوقی حد بستر و حریم رودخانه
پیش از آنکه به تعریف قانونی بستر و حریم رودخانهها بپردازیم، بهتر است با تعدادی از مفاهیم مرتبط آشنا شویم. مطابق با آییننامه مخصوص بستر و حریم رودخانهها و سایر منابع آبی، در ماده اول این آییننامه توضیحات زیر ارائه شده است:
رودخانه به مسیری طبیعی اطلاق میشود که آب در آن به صورت دائمی یا فصلی جریان دارد. نهر طبیعی نیز مشابه رودخانه است، اما حوزه آبریز مشخصی ندارد. نهر سنتی، کانالی است که افراد بدون استفاده از فناوریهای مدرن احداث کردهاند. مردابها، زمینهای کمارتفاع و مرطوبی هستند که ممکن است در هنگام مد دریا یا بارندگیهای شدید زیر آب بروند و اغلب حالتی باتلاقی دارند. برکهها نیز مناطق پستتری هستند که آب در اثر جریانهای سطحی و زیرزمینی در آنها تجمع یافته و باقی میماند.
مسیل متروک به مجرای طبیعیای گفته میشود که به دلیل تغییرات محیطی یا انسانی، دیگر احتمال وقوع سیلاب در آن وجود ندارد. شبکههای آبیاری و زهکشی و کانالها، مجاری ساختهشدهای هستند که با هدف آبرسانی، بهبود زمینها یا انتقال آب شکل گرفتهاند. این تعاریف، زیربنای درک صحیح از بستر و حریم رودخانهها و نحوه مدیریت و حفاظت از این منابع ارزشمند طبیعی را فراهم میآورند.
تفاوت نهر و رودخانه
براساس ماده ۱ آییننامه مورد بحث، تفاوت بین نهر و رودخانه به حوزه آبریز آنها برمیگردد. نهر طبیعی، برخلاف رودخانه، حوزه آبریز مشخصی ندارد. همچنین، نهر سنتی که توسط افراد به صورت دستی و غیرمدرن ساخته شده، با نهر طبیعی متفاوت است. در گذشته، مجلس شورای اسلامی قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن، کشاورزانی که از انهار غیرسنتی و کانالیزه برای آبیاری استفاده میکنند، باید مبلغی را به دولت پرداخت کنند. این موضوع باعث شد که برخی کشاورزان در برخی مناطق شبانه اقدام به تخریب کانالهای بتنی کرده و آنها را به نهر سنتی تبدیل کنند تا از پرداخت هزینه به دولت معاف شوند. این حرکت نشاندهنده تلاش کشاورزان برای حفظ روشهای سنتی و کاهش هزینههای اضافی است.
تعریف قانونی بستر و حریم رودخانه
پس از آشنایی با تعاریف قانونی رودخانهها و انواع آبراههها، به بررسی بستر قانونی و حریم رودخانه میپردازیم. مطابق ماده ۱ آییننامه، بستر رودخانه به بخشی از رودخانه، نهر یا مسیل اطلاق میشود که با توجه به دادههای هیدرولوژیک و اوج سیلابها با دوره برگشت ۲۵ ساله توسط وزارت نیرو یا شرکتهای آب منطقهای تعیین میگردد. در موارد خاص، ممکن است نیاز به استفاده از دوره برگشت کمتر یا بیشتر از ۲۵ سال باشد که در این صورت، سازمانهای آب منطقهای با ارائه نقشهها و دلایل فنی، مجوز لازم را از وزارت نیرو دریافت میکنند. تغییرات طبیعی در بستر رودخانهها یا مسیلها تأثیری بر بستر قبلی ندارد و بستر پیشین همچنان در اختیار دولت باقی میماند، اما برای آن حریمی در نظر گرفته نمیشود.
حریم به اراضی اطراف رودخانه، مسیل، نهر طبیعی یا سنتی، مرداب و برکههای طبیعی اشاره دارد که بلافاصله پس از بستر قرار گرفتهاند و بهعنوان حق ارتفاق برای بهرهبرداری و حفاظت از آنها ضروری است. این حریم طبق مقررات این آییننامه توسط وزارت نیرو یا شرکتهای آب منطقهای مشخص میشود. حریم انهار طبیعی یا رودخانهها، چه دارای آب دائم و چه فصلی باشند، بین یک تا بیست متر است که با توجه به شرایط رودخانه یا نهر طبیعی یا مسیل، از هر طرف بستر توسط وزارت نیرو تعیین میگردد.
بستر قانونی رودخانه و بستر جاری
بستر قانونی یک رودخانه با بستر طبیعی آن تفاوت دارد. بستر قانونی رودخانه به پهنهای گفته میشود که در برابر سیلابی با دوره بازگشت ۲۵ ساله قرار دارد و تعیین آن بسته به نظر کارشناسان وزارت نیرو است، که ممکن است این بازه را کمتر یا بیشتر در نظر بگیرند. در حالی که بستر طبیعی یا جاری رودخانه به بخشی از رودخانه اشاره دارد که آب به طور معمول در آن جریان دارد یا احتمال جریان یافتن آن وجود دارد. به طور کلی، بستر رودخانه، نهر یا مسیل، منطقهای است که با در نظر گرفتن دادههای هیدرولوژیک و سیلابهای احتمالی با بازه زمانی ۲۵ ساله، و بدون تاثیر از سازههای آبی، توسط وزارت نیرو یا شرکت آب منطقهای مشخص میشود.
تعریف دبی در حریم بستر رودخانه
دبی با دوره بازگشت ۲۵ ساله رودخانه به معنای وقوع سیلابی است که به طور متوسط هر ۲۵ سال یک بار رخ میدهد و احتمال وقوع آن ۴ درصد است. در این شرایط، لازم است که برای مدلسازی بستر رودخانه در دوره ۲۵ ساله، تمامی ساخت و سازها حذف شوند و رودخانه در حالت طبیعی خود قرار گیرد. تعیین محدوده بستر و حریم رودخانه، ابزاری کلیدی برای بهینهسازی استفاده از زمینهای اطراف و مدیریت کاهش ریسکهای ناشی از سیلاب به شمار میآید. لازم به ذکر است که بستر قانونی رودخانه به عنوان اموال ملی محسوب میشود و هیچ فردی حق تملک آن را ندارد. اما در مواردی خاص و با موافقت وزارت نیرو، امکان اجاره آن وجود دارد. در این صورت، کاربری اراضی اجارهای باید محدود و مطابق با پیشبینیها باشد.
حقوق ارتفاقی در حریم بستر رودخانه
لغت “ارتفاق” در زمینه حریم به معنای داشتن حقی بر ملک دیگری است. این حق به مالکین زمینهایی که در نزدیکی رودخانه هستند این امکان را میدهد که با شرایط و قوانین وزارت نیرو هماهنگ شوند. به عبارت ساده، این مالکین باید در استفاده از زمینهای خود به گونهای عمل کنند که به تجهیزات و فعالیتهای مربوط به نگهداری و لایروبی رودخانه آسیب نرسانند. برای مثال، ساخت و ساز دائمی در حریم رودخانه مجاز نیست، اما کشتهای موقت بلامانع است. این نوع از تعامل و همکاری میان مالکین و وزارت نیرو به حفظ و مدیریت بهتر منابع آبی کمک میکند و از بروز مشکلاتی همچون سیلاب جلوگیری میکند.