سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی (ساغر)

سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی (ساغر) چیست؟

سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی (ساغر)، به عنوان پلتفرمی آنلاین، برای تسهیل ارتباط میان سازمان ثبت اسناد و مالکان املاک بدون سند رسمی طراحی شده است. این سامانه به مالکان املاک قولنامه‌ای این امکان را می‌دهد تا با ارائه مدارک مالکیت خود، ادعای مالکیتشان را نسبت به ملک مورد نظر اعلام کنند. عملکرد سامانه ساغر مشابه سامانه‌ای است که بر اساس قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان‌های فاقد سند فعالیت می‌کند. برای اقدام به رسمی‌سازی اسناد غیررسمی، لازم است که مدارک مربوط به مالکیت و هویت به همراه نقشه یو تی ام موقعیت ملک، که با استفاده از سامانه شمیم تهیه شده است، بارگذاری شود. توجه داشته باشید که نقشه یو تی ام باید توسط کارشناسان رسمی دادگستری در امور ثبتی تهیه و ترسیم گردد.

سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی در راستای ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول طراحی شده، نقشی کلیدی در اجرای این قانون دارد. معاملات املاک با اسناد غیررسمی می‌تواند مشکلات متعددی برای شهروندان ایجاد کند و به از دست رفتن سرمایه آن‌ها منجر شود. به عنوان نمونه، در خرید یک آپارتمان بدون سند رسمی، امکان بررسی فروش به افراد دیگر وجود ندارد. این مشکل برای سایر املاک با کاربری‌های متفاوت نیز مطرح است. در مقابل، وجود سند رسمی برای ملک، امکان استعلام از ادارات ثبت اسناد را فراهم کرده و به اطمینان از وضعیت حقوقی ملک کمک می‌کند.

تشریح فعالیت سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی (ساغر)

سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی “ساغر” به عنوان یک ابزار نوین برای ساماندهی و مدیریت اسناد غیررسمی معرفی شده است. این سامانه با هدف تسهیل فرآیند تبدیل اسناد غیر رسمی به اسناد رسمی، به کاربران اجازه می‌دهد تا اطلاعات مربوط به اسناد خود را به صورت دقیق وارد و ذخیره کنند. بررسی و تأیید این اطلاعات توسط ادارات ثبت اسناد رسمی انجام می‌شود. یکی از مزایای اصلی این سامانه، افزایش امنیت و اطمینان در مالکیت اسناد است که می‌تواند از هزینه‌های مدیریت دستی بکاهد و زمان را برای کاربران صرفه‌جویی کند. طراحی کاربرپسند و ساده این سامانه به گونه‌ای است که افراد با هر سطح از مهارت‌های فنی می‌توانند به راحتی از آن استفاده کنند.

این سامانه به خصوص برای مالکان املاک بدون سند رسمی و سازمان‌هایی که با حجم زیادی از اسناد غیر رسمی مواجه هستند، راه‌حلی عملی و کارآمد فراهم می‌کند. از این طریق، شفافیت و نظم در مدیریت اسناد افزایش یافته و کاربران می‌توانند با آرامش بیشتری به فعالیت‌های خود ادامه دهند. سامانه ساغر بستری مناسب برای بهبود ساختار مدیریت اسناد ارائه می‌دهد و مزایای قانونی بسیاری را به همراه دارد. این ابتکار می‌تواند به عنوان یک راهکار نوین در مدیریت اسناد غیر رسمی به شمار رود و به کاربران امکان دهد تا با اطمینان بیشتری به امور مستندات خود رسیدگی کنند.

نحوه استفاده از سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی (ساغر)

عبدالحمید مرادی، مدیر کل امور املاک سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری میزان به توضیحاتی درباره قانون جدید ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول پرداخت. طبق قانون الزام به ثبت رسمی معاملات، افرادی که دارای اسناد غیررسمی هستند باید ادعاهای خود را طی دو سال پس از راه‌اندازی سامانه‌ای به نام «ساغر» که به منظور ساماندهی این اسناد توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ایجاد می‌شود، ثبت کنند. این سامانه برای ثبت مالکیت‌هایی که پیش از راه‌اندازی آن به وجود آمده‌اند اما سند رسمی ندارند، طراحی شده است. افراد باید مدارک و نقشه UTM ملک خود را تهیه و در این سامانه بارگذاری کنند. سامانه مذکور باید ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این قانون به بهره‌برداری برسد و آغاز به کار آن توسط رئیس قوه قضاییه اعلام خواهد شد. این فرآیند به منظور نظم‌دهی و رسمی‌سازی مالکیت‌های غیررسمی اجرا می‌شود و وظایفی هم برای نهادها و هم مردم تعیین شده است.

فعالیت سازمان ثبت اسناد در ساماندهی اسناد غیر رسمی (ساغر)

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اعلام کرده که برای اثبات مالکیت املاک غیرمنقول، دستیابی به شماره پلاک الزامی است و ادارات ثبت اسناد موظف‌اند در این راستا همکاری لازم را به عمل آورند. افراد باید ظرف دو سال مدارک و نقشه UTM ملک را تهیه کرده و در سیستم مربوطه وارد کنند. پس از این مدت، دو سال دیگر فرصت خواهند داشت تا اقدامات قانونی مورد نیاز را انجام دهند؛ این اقدامات می‌تواند شامل مراجعه به فروشنده، تنظیم سند در دفترخانه اسناد رسمی یا بهره‌گیری از قوانین مربوط به تعیین تکلیف و ثبت عمومی جهت دریافت سند مالکیت باشد.

اگر افراد در این بازه‌های زمانی اقدام نکنند، ادعاهای آنان نسبت به اراضی دولتی و عمومی دیگر قابل پذیرش نخواهد بود. افرادی که دارای اسناد غیررسمی هستند، ملزم به ثبت چهار نوع حق در سامانه ماده ۱۰ هستند: مالکیت بر عین اموال غیرمنقول، مالکیت بر منافع اموال غیرمنقول به مدت بیش از دو سال، حق انتفاع و حق ارتفاق بر اموال غیرمنقول. این حقوق باید به ثبت برسند تا افراد بتوانند از حمایت‌های قانونی بهره‌مند شوند. در غیر این صورت، ادعاهای آن‌ها نامعتبر خواهد بود.

زمان آغاز به کار سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی (ساغر)

خانم اعظم قویدل، سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، درباره پیشرفت‌های ایجاد سامانه‌ای بر اساس ماده ۱۰ قانون مربوط به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول اطلاعاتی ارائه کرده‌اند. این سامانه که با نام «سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی» نیز شناخته می‌شود، باید مطابق قانون، تا یک سال بعد از ابلاغ قانون مربوطه توسط سازمان ثبت اسناد و املاک راه‌اندازی شود. طبق پیش‌بینی‌ها، انتظار می‌رود که این سامانه تا اواسط خرداد ماه سال ۱۴۰۴ به بهره‌برداری برسد.

سخنگو سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تاکید کرده اند کردند که به دستور رئیس محترم قوه قضاییه جناب آقای محسنی اژه ای، اطلاع‌ رسانی جامع راجع به سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی یا ساغر توسط روزنامه رسمی کشور انجام خواهد شد تا مردم از آن آگاه شوند و نگرانی‌ در این زمینه وجود نداشته باشد. وی همچنین هشدار داد که در حال حاضر برخی افراد سودجو در فضای مجازی با ادعای ثبت‌نام در این سامانه اقدام به کلاهبرداری می‌کنند، در حالی که این سامانه هنوز فعال نشده است. بنابراین، شهروندان می بایست هوشیار باشند و از چنین شایعه ‌های فضای مجازی دوری نمایند. این هشدار به منظور جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی صادر شده است.

نحوه ثبت نام در سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی

سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اعلام کرد که برای افرادی که مالک ملکی هستند ولی سند رسمی ندارند، سامانه‌ای برای ثبت اسناد غیررسمی راه‌اندازی شده است. این افراد باید در این سامانه ثبت‌نام کنند و از زمان آغاز فعالیت سامانه، دو سال برای ثبت ادعای مالکیت خود فرصت دارند. پس از این مرحله، دو سال دیگر نیز فرصت خواهند داشت تا سند رسمی مالکیت را دریافت کنند.

ایشان توضیح دادند که اگر ملکی دارید که سند رسمی ندارد و قصد فروش یا انتقال آن را دارید، باید معامله را در سامانه مذکور ثبت کنید. این امکان وجود دارد که حتی بدون داشتن سند رسمی، معاملات خود را به صورت قانونی انجام دهید. همچنین، ایرانیان مقیم خارج از کشور که در ایران مالک ملک هستند، می‌توانند از طریق سامانه اسناد غیررسمی ثبت‌نام کرده و حقوق مالکیت خود را پیگیری کنند. این سامانه با هدف ساده‌سازی فرآیند ثبت و پیگیری حقوق مالکیت برای افرادی که سند رسمی ندارند، طراحی شده است.

نقشه جغرافیایی(یو تی ام) سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی

سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور جزئیاتی در مورد مدارک لازم برای ثبت نام در سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی ارائه کرده است. او تأکید کرده که برای آغاز فرایند ثبت نام، ابتدا باید نقشه‌ای دقیق از ملک، شامل مختصات جغرافیایی یا UTM، تهیه شود. نقشه جغرافیایی(یو تی ام) سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی می بایست با استفاده از سامانه شمیم (شبکه مدیریت یکپارچه مالکیت ها) و توسط کارشناسان رسمی دادگستری یا مجموعه های دارای مجوز یا ذیصلاح تهیه شود. این گروه‌ها شامل کارگزاری‌های فنی ثبتی که هنوز فعالیت خود را آغاز نکرده‌اند، کارشناسان رسمی دادگستری و نظام مهندسی با صلاحیت نقشه‌برداری، و همچنین برون‌ سپارانی که از اداره ثبت مجوز دریافت کرده‌اند، می‌باشند.

همچنین، مدارکی که مالکیت یا ادعای مالکیت شما بر ملک را تأیید می‌کنند، مانند قولنامه، تقسیم‌نامه عادی یا گواهی حصر وراثت، باید تهیه و در سامانه بارگذاری شوند. این اسناد و نقشه‌ها توسط اداره ثبت بررسی می‌شوند و بسته به قوانین ممکن است نیاز به طرح دعوی در مراجع قضایی داشته باشند. در صورتی که چنین نیازی باشد، فرد مدعی باید ظرف مدت دو سال از تاریخ ثبت ادعا، اقدامات قانونی مانند درخواست الزام به تنظیم سند رسمی یا طرح دعوی‌های مرتبط دیگر را در مراجع قضایی پیگیری کند.